Ертегі, оның түрлері ашық сабақ жоспары

Пәні:

Балалар әдебиеті және мәнерлеп оқу практикумы

Тобы:

1 п ҚМБ

Уақыты:

8-00

Сабақтың тақырыбы:

Ертегі, оның түрлері

Мақсат-міндеттері:

А) ақпараттық құзыреттілік

Ә) коммуникативтік құзырет-к

Б) проблеманы шешу құзыр

Ақпарат көздері арқылы ертегі туралы түсінігін кеңейту ,зерттелуін,түрлерін меңгерту

Ауызша жазбаша тілде алған білімдерін пайдалануын қалыптастыру

Тақырып бойынша берілген тапсырмаларды өз бетімен орындауға дағдыландыру.

Сабақтың типі:

Жаңа материалды хабарлау

Сабақтың әдісі:

көркемдеп оқу , сөздік, практикалық

Сабақта қолданылатын пед. технологиялар:

Дамыта оқыту технологиясы, СТО стратегиялары

Пәнаралық байланыс:

Қазақ тілі, биология, бейнелеу өнері, география

Оқыту құралдары:

оқыту құралдары , интерактивті тақта. М. Ғабдуллин «Қазақ халқының ауыз әдебиеті», Ш. Ахметов «Қазақ балалар әдебиеті хрестоматиясы »

Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. 1,2,3,4 томдары

Сабақтың барысы:

Оқытушының қызметі

Студенттің қызметі

Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру бөлімі

Амандасу, түгендеу, зерттеу, сабаққа зейін аудару

Амандасып отыру, тыныштық сақтау, сабаққа үнемі қатысу

Тыныштық сақтау,қойлған мақсатты түсіну

ІІ.Өткен материалды қайталау арқылы жаңа материалды қабылдауға дайындық

«Ребус шешу»

Ойларын жинақтап қортындылау:

«Аяз би» әліңді біл,

Құмырсқа жолыңды біл. (ребус шешу

Коммуникативтік құзыреттілік

Түсінгендерін анықтау, сұрақ арқылы бір-бірінің білімдерін бекіте білу

І ІІ. Жаңа материалды -түсіндіру

Теориялық бөлім

• сұрақтар қою

• -мәтінмен танысу

Практикалық бөлім

1. Ертегі туралы түсінік.

2. Ертегінің түрлері

3. Ертегінің зерттелуі

Барлық елдің ауыз әдебиетінен мол орын алған және халықтың жазу-сызу өнері болмаған кезінде ауызша шығарған күрделі шығармасының бір түрі - ертегілер.

Ертегілер көбінесе, қара сөз ретінде айтылатындықтан, оны халықтың ерте заманда шығарған көркем әңгімесі деп қараймыз

Халық әдебиетінің басқа түрлері секілді, ертегілер де адам баласының еңбек-кәсіп ету, тұрмыс-тіршілік құру тәжірибесіне байланысты туған. Жаратылыс құбылыстарын, табиғат сырын жетік білмеген, олардың неліктен болатындығын толық түсінбеген ертедегі адамдар әр нәрсені қиял еткен; өздерінің ауыр еңбектерін жеңілдету жайын қарастырған. Бұл жөніндегі ұғым-түсініктерін, нанымы мен сенімін әңгімелеп айтылатын болған. Осы негізде ертегі-әңгімелердің алғашқы үлгілері туған. (Халық шығармасының бұл түрі "ертегі" деп аталуының өзі-ақ, онда айтылытын әңгімелердің есте қалмаған ерте заманда туғандығын аңғартады).

Бертін келе, экономиканың ілгері дамуы, қоғамдық қарым-қатынастардың алға басуы, адам баласының дүние танудағы ой-өрісінің, сана-сезімінің ұлғайып өсуі жалпы халық шығармаларына, соның ішінде ертегілерге көп әсер еткен. Осы негізде ертегілердің алғашқы үлгілері әр түрлі өзгерістерге ұшыраған. Мұнымен қатар, жаңа ертегілер туа бастайды және онда адам баласының арман-мүддесі, ой-санасы, болашақтан күтетін үміті суреттеледі.

Жоспар

1.Бірінші блок-модуль: "Бәйге стратегиясы".

2. Екінші блок -модуль:"Аяз би" ерт жоспар құру.

3. Үшінші блок-модуль:Ертегіні рөлге бөліп оқу

4. Төртінші блок-модуль:Сурет сыры

5. Бесінші блок-модуль: Шығармашылық тапсырма

6.Қорытындылау Ертегінің тәрбиелік мәні.

1-блок-модуль

1. Ертеде кім деген хан болыпты?

2. Оның неше уәзірі болыпты?

3. Хан уәзірлеріне қандай тапсырма беріпті?

4. Хан оларды табуға қанша уақыт берді?

5. Уәзірлер нелер алды?

6. Жаман оларға нелерді алдырды?

7. Хан Жаманға қандай тағам бергізді?

8. Жаманның жасы нешеде еді?

9. Жаман тұлпардың неге шатыс екенін айтты?

10. Қандай тастың қасиеті сөз болды?

2- блок- модулль

3-блок- модуль

Ертегіні рөлге бөліп оқу

1-топ Ханның жаманды сынауын

2-топ Жаманның тұлпар, гауһар тас, ханды сынауын

3-Топ Қойшы шал мен ханның диалогін

4- блок- модуль

"Сурет сыры" (ертегі кейіпкерлерін бейнелеу) мінездеме.

1-топ Мадан ханның

2-топ Жаманның

3-Топ Меңдіқыздың

5-блок-модуль

Шығармашылық тапсырма

«Қазақтың түсіндірме сөздігінен» шеңгел, сауысқан,күлдіреуіш, Барсакелмес сөздерінің мағынасын табады

6-блок модуль

Ертегінің тәрбиелік мәнін тап.

-жоспар бойынша мәлімет алады

-сұрақтар арқылы түсініксізді анықтайды

-талдау жасауға үйренеді

Мұхтар Әуезов

1. Қиял- ғажайып ертегілері

2. Хайуанаттар жайындағы ертегілер

3. Шыншыл ертегілер

а) салт ертегілер;

б) күлдіргі ертегілер;

в) аңыз ертегілер..

Мәлік Ғабдуллин

1. Қиял- ғажайып ертегілері

2. Хайуанаттар жайындағы ертегілер

3.Тұрмыс-салт ертегілер 4. Аңыздар

Қазіргі ертегілер

1. Қиял- ғажайып ертегілер

2. Хайуанаттар жайындағы ертегілер

3. Тұрмыс-салт ертегілер

1. -Мадан

2. - 40 уәзірі

3. - Құстың жаманы, шөптің жаманы, адамның жаманы.

4. -40 күн

5. Шеңгел, қырғауыл

6. Қарақоға, сауысқан

7. Нан мен көже

8. Елу жас

9. Сиырға

10. гаухар

"Аяз би" ертегісіне жоспар құру

- Уәзірлерлің Жаманға кездесуі

- Жаманның тапқырлығы

- Ханның Жаманды сынауы

- Меңдіқыздың шарты

-Адамгершілік

- сертке беріктік

-адалдық

- еңбексүйгіштік

- қонақжайлылық

- төзімділік

Проблема шешу құзырет.

Өз бетімен сұрақтарға жауап дайындайды, ой-өрістерін жумсай біледі.

Коммуникативтік құзыр.

-нақтылау мен түсінуге беріліген сұрақтармен жұмыс жасау арқылы талқылайды

Жаңа материалды 3 топқа бөлініп талқылайды.

«Бәйге» стратегиясы бойынша сұрақтарға тез- тез жауап беріп, ертегінің мазмұнын меңгергендіктері байқалад

Мақал- мәтелдердін мазмұнына байланысты ертегіге жоспар құрады.

Әр топ ертегіні рөлге бөліп оқиды.

Сөздікпен жқмыс арқылы жаңа сөздермен танысып, сөздік қорлары мрлаяды.

Ертегінің тәрбиелік мәні ашылады.

1Ү. Жаңа білімді бекіту

-мәтін бойынша сұрақтарға жауаптар дайындау

-шығармашылық тапсырма орындау

-талдау жүргізу

1.Саққұлақ ,Желаяқ,Көлтаусар қай ертегінің кейіпкерлері ?

А)"Ер Төстік"

В)"Аяз би"

С)"Толағай"

Д)"Дүмше молда"

Е)"Алтын сақа"

2."Аяз би"ертегісіндегі басты кейіпкері

А)Зәрлі хан

В)Ақша хан

С)Мадан

Д)Жаман

Е)Шалқұйрық

3.."Тышқан мен жылан" ертегісіжататын ертегі түрі.

А) шыншыл

В) хайуанаттар

С) қиял-ғажайып

Д) тұрмыс-салт

Е) аңыз

4. Ертегі кейіпкерлерін табыңыз.

А) Құртқа, Таңсық

В) Баян, Қарашаш

С) Құртқа, Қазан

Д)Күнекей,Жаман

Е)Аяз би,Ер Тарғын

5.Табиғаттың сырын,жеті қат жердің құпиясын білсем деген халық арманынан туған ертегінің түрі

А)шыншыл ертегілер

В)тұрмыс-салт ертегілері

С)қиял-ғажайып ертегілер

Д)хайуанаттар жайлы ертегілер

Е)реалисттік ертегілер

6.Қиял-ғажайып ертегіні табыңыз:

А)«Түлкі мен бөдене»

В) «Күн астындағы Күнекей қыз»

С) «Қырық өтірік»

Д) «Аяз би»

Е) «Толағай»

7.Аяз би бейнесі

А)шыншыл

В)сиқырлы

С)типтиік бейне

Д)аңыздан туған

Е)қиялдан туған

8.Хайуанаттар туралы ертегіні табыңыз:

А)«Түлкі,аю,қойшы»

В) «Аққудың күйі»

С) «Ер Төстік»

Д) «Тұлпар»

Е) «Кер құла атты Кендебай»

9.Аяз бидің бұрынғы есімі

А)Уәли

В)Мадан

С)Ұлы

Д)Жаман

Е)Жақсы

10.Өзі іздеген қызды құмырсқаның көмегімен тауып алатын ертегі кейіпкері ?

А)«Ер Төстік»

В) «Аяз би»

С) «Алтын сақа»

Д) «Құмырсқалар,аралас-қиыспас дос,құдалар»

Е) «Күн астындағы Күнекей қыз»

1.А

2.Д

3.В

4.Д

5.С

6.В

7.А

8.А

9.Д

10.Е

Проблеманы шешу құзыреттілігі

Ақпаратты белгілі мен белгісізге бөледі, жүйелейді

Ү. Үйге тапсырма. Қорытындылау.

Тапсырманы жазып алу

Сұрақ арқылы аңықтау.

Тапсырманың мәтінін түсіну, қортынды шығару