Пад сценамі старажытных замкаў

Дзяржаўная установа адукацыі

"Сярэдняя школа №22 г.п. Балбасава"

Урок па Чалавек і свет

блок "Мая Радзіма Беларусь"

4 клас

Тэма: Пад сценамі старажытных замкаў

Настаўнік: Галава І.У.

2011

Чалавек і свет

"Мая Радзіма Беларусь"

4 КЛАС

ТЭМА: Пад сценамі сатаржытных замкаў

ТЫП: Вывучэнне новага матэрыялу.

МЭТА: вызначэнне ролі замкаў у старажытныя часы

ЗАДАЧЫ: Арганізаваць сітуацыі

• для знаёмства з агульнымі ўяўленнямі аб старажытных замаках Беларусі, з галоўным прызначэннем гэтых магутных збудаванняў, іх знешнім выглядам і памерамі, а таксама сучасным становішчам замкаў;

• для развіцця самастойнай ацэначнай дзейнасці;

• для развіцця цікавасці да мінулага нашай краіны;

• для пабуджэння да краязнаўчай і пошуковай работы

Стварыць умовы :

• для развіцця камунікатыўных здольнасцей вучняў, навыкаў групавога ўзаемадзеяння.

• для выхавання павагі да нашых далёкіх продкаў, якія сваімі рукамі ўзводзілі велічныя збудаванні, каб абараніць ад ворагаў свой край.

Ход урока

1. Арганізацыйна-матывацыйны этап

Пакладіце на сваю далонь ўсё дрэннае, што з вамі здарылася, усе непрыемныя думкі, павярніцеся да акенца і дзьмухніце ўсё на вуліцу, а з вамі застануцца толькі добры настрой і прыемныя думкі. (МУЗЫКА)

2. Этап актуалізацыі ведаў

   • Прапаную пачаць урок са слоў "Той, хто не ведае гісторыі сваіх продкаў, той не мае будучыні." Чаму так?

   • На працягу некалькіх урокаў мы знаёміліся з гісторыямі ўзнікнення гарадоў і зараз я прапаную абагульніць гэтыя веды.

     1. Праверка дамашняга задання.(у групах)

1 група З дапамогай стрэлак правільна суаднесці назвы гарадоў і даты

Мінск 862 г.

Тураў 980 г.

Полацк 1067 г.

Віцебск 974 г.

Гродна 1267 г.

Брэст 1142 г.

Гомель 1019 г.

Магілёў 1127 г.

2 група Перавесці гады ў стагоддзі.

Мінск - 1067 г. - XI ст.

Тураў - 980 г. - ?

Полацк - 862 г. - IX ст.

Віцебск - 974 г. - ?

Гродна - 1127 г. -?

Брэст - 1019 г. - ?

Гомель - 1142 г. - ?

Магілёў - 1267 г. - ?

3 група Вызначыць назвы гарадоў, якія паходзяць:

• ад падання пра магілу Льва;(Магілёў)

• ад імя князя; (Тураў

• ад назвы пароды дрэва; (Брэст)

• ад ваеннага назначэння.(Гродна)

• ад назваў рэк (Полацк, Віцебск, Мінск, Гомель)

Дадатковае пытанне: Якія гарады ў наш час з'яўляюцца абласнымі цэнтрамі?

(Мінск, Віцебск, Гомель, Магілёў, Гродна, Брэст)

Пасля праверкі выстаўляюць балы ў ацэначныя лісты

2. Паведамленне тэмы і задач урока.

Ззяе возера-люстэрка,

А над возерам стаiць

Замак грозны, замак хмуры;

Валы, бойнiцы вiдаць,

Непрытульна i панура

Сцены гэтыя глядзяць.

Я. Колас. З паэмы «Сымон-музыка»

- Як вы думаеце аб чым мы будзем з вамі гаварыць? (аб замках)

- А што вы ведаеце пра замкі?

- Пра што хацелі б даведацца на ўроку?

- Для гэтага мы будзем СЛУХАЦЬ

ЗАПАМІНАЦЬ

РАЗВАЖАЦЬ

РАБІЦЬ ВЫНІКІ

План:

1. Прызначэнне замкаў.

2. Лідскі і Крэўскі замкі

3. Сынковіцкая царква і Гродзенскі замак.

4. Замкі ў Міры, Несвіжы і Гальшанах.

3. Этап вывучэння новага матэрыялу

-Чаму большасць замкаў узводзіася на межах краіны?

-Як вы лічаце , адкуль узнікла слова "замак"?

- Для чаго яго будавалі? - Якi ж выгляд меў замак? - Як вы сабе яго ўяўляеце? (Пабудаваны на гары, магутныя сцены, вежы, роў з вадой, мост, насыпаны вакол замка вал.) - Для чаго былi прызначаны вежы?

• Разгледзьце, як выглядала ўнутраная частка замкавай вежы. Што ў ёй

• Карыстаючыся малюнкамі на ст. 60 і 77 падручніка, дайце азначэнне паняццю "замак". Выкарыстайце ў ім наступныя галоўныя словы: "умацаванае збудаванне" і "працяглая аблона" . Таксама можна карыстацца тлумачальным слоўнікам.

Фізхвілінка

• Малайцы.

• Ну а зараз прапаную вам адправіцца ў падарожжа па замках.

• Усталі. Збіраемся ў дарогу. Апранаемся. Абуваем абутак. Зашпільваем куртачкі. Надзелі капялюшы. Завязваем шарфы. На вуліцы мароз вышей паднялі каўнерыкі. І ідзем ў падарожжа.

• Сядайце.

• І першы прыпынак Лідскі замак.

• Прапаную вам прачытаць першы абзац ст.78

• Пра што вы даведаліся?

• Цікавая і трагічная гісторыя звязана з крэўскім замкам.

• Давайце паглядзім яе.

Князь Вiтаўт. Добра, будзе ў вас такое месца. Аўтар. I загадаў пабудаваць незвычайную царкву-крэпасць.

• Вось яна. (Сынковіцкая царква-крэпасць, якая адначасова была храмам і абарончым збудаваннем) Гэта і ёсць наш наступны прыпынак.
• Якія дэталі будынка Сынковіцкай царквы даюць падставы сцвярджаць, што гэта быў адначасова храм і крэпасць.
• Па загадзе Вітаўта быў пабудаваны таксама каменны замак ў Гродне. Каб бліжэй з ім пазнаёміцца прапаную вам прачытаць рубрыку "Цікава ведаць" стар.81

• Пералічыце гістарычных аслб, пры якіх узводзіўся і перабудоўваўся

Гродзенскі замак? (Вітаўт,Стэфан Баторый)

• Як вы разумееце слова "экспанат"?

• Якое паняцце больш важнае - экспанат або музей? Чаму?

• На апошнім прыпынку мы даведаемся пра замкі у Міры, Несвіжы і Гальшанах.

• Для гэтага я прапаную вам наступнае заданне.

• Кожнай группе прапануецца рассказаць пра адзин з гэтых замкаў. Вы можаце карыстацца тэкстам з падруніка або з карткі. (кожная група выцягвае картку)

4. Замацаване

   • Пры выкананні наступнага задання я прапаную вам праверыць свае веды. Заданне наступнае. Пры выкананні дадзеных заданняў трэба праявіць самастойнасць.

     1. Падпісаць часткі замка.

2. Запісаць, што размяшчалася ў замкавай вежы.

• А цяпер праверце свае адказы. Адзначце свой вынік у ацэначным лісце.

Падлічыце колькасць балаў.

Зараз можам адказаць на пытанне Чаму большасць замкаў

узводзілася на межах краіны? Каб стрымаць націск ворагаў. Большасць замкаў пабудавана ў заходняй частцы Беларусі. Найбольш небяспечнымі ворагамі былі крыжакі, якія наступалі з захаду.

5. Этап паведамленя дамашняга задання

На адзнаку "6" ст.76 - 82 прачытаць, адк на пыт 1,2

На адзнаку "8" " ст.76 - 82 прачытаць, адк на пыт 3,4

На адзнаку "10" я прапаную вам падрыхтаваць невялікае паведамленне пра замак.

6. Этап падвядзення вынікаў. Рэфлексія.

   • Дапоўніць сказы.

   • Я не ведаў…Зараз я ведаю…

   • У мяне атрымалась…

   • Мне захацелась…

   • Было цяжка…

   • Дзякую вам. Жадаю поспехаў.