Ең үлкен ортақ бөлгіш. Өзара жай сандар. (5 класс)

Сабақтың тақырыбы : Ең үлкен ортақ бөлгіш. Өзара жай сандар.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік. Сандардың ең үлкен ортақ бөлгішін таба білу, өз ойын дәл, тиянақты айта білуге үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың өзін - өзі тану белсенділігін жетілдіру, математикалық мәдениетке тәрбиелеу.

Тәрбиелік: Пәнге деген қызығушылығын арттыру, тез ойлап жақсы нәтижеге жету қабілеттерін арттыру.

Сабақ түрі: Жаңа сабақты меңгеру .

Сабақтың әдісі: деңгейлеп оқыту, түсіндірмелі, практикалық

Көрнекілігі: Интерактивті тақта, слайдтар, семантикалық карта.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру

а) Оқушылармен амандасу, түгелдеу

ә) назарын сабаққа аудару

ІІ.Үй тапсырмасын тексеру

№

40 2

20 2

10 2

5 5

1

40=2*2*2*5

56 2

28 2

14 2

7 7

1

56=2*2*2*7

65 5

13 13

1

65=5*13

77 7

11 11

1

77=7*11

95 5

19 19

1

77=5*19271 есеп

24 2

12 2

6 2

3 3

1

24=2*2*2*3

ІІІ. Ой шақыру

1) 28 және 42 сандарының барлық бөлгіштерін жазайық :

28 : 1, 2 , 4 , 7 , 14 , 28

24 : 1 , 2 , 3 , 6 , 7 , 14 , 21, 42

28 саны да, 42 саны да бөлінетін бөлгіштер, яғни берілген сандардың ортақ бөлгіштері - 1, 2, 7, 14 , олардың ең үлкені 14.

Онда 14 саны - 28 және 42 сандарының ең үлкен ортақ бөлгіші.

ЕҮОБ (28 ; 42 ) = 14 деп жазамыз.

Екі санның ең үлкен ортақ бөлгіші деп берілген сандардың әрқайсысы бөлінетін ең үлкен санды айтады.

2) Берілген натурал сандарды жай көбейткіштерге жіктеп,

Осы сандардың ең үлкен ортақ бөлгішін табу үшін:

1. Берілген сандарды жай көбейткіштерге жіктейміз ;

2. Шыққан жіктеудегі барлық ортақ жай көбейткіштерді табамыз ;

3. Ортақ жай көбейткіштердің көбейтіндісін табамыз .

Сол көбейтінді берілген сандардың ең үлкен ортақ бөлгіші болады.

1-мысал: ЕҮОБ ( 462 ; 630 ) мәнін табайық

462=2*3*7*11 630=2*3*3*5*7

ЕҮОБ ( 462 ; 630 ) = 2 * 3 * 7 = 42

Ең үлкен ортақ бөлгіші 1 - ге тең сандар өзара жай сандар деп аталады .

25 санының бөлгіштері: 1, 5, 25;

12 санының бөлгіштері: 1, 2, 3, 4, 6, 12;

25 пен 12 сандарының

ең үлкен ортақ бөлгіші - 1 саны

ЕҮОБ (25 ;12 ) = 1

ЕҮОБ ( 7 ; 11 ) = 1

ЕҮОБ ( 8 ; 15 ) = 1

IV. « Білім көзі - кітапта» (Оқулықпен жұмыс)

№286 есеп

Ең үлкен ортақ бөлгішін табыңдар:

1

12 2

6 2

3 3

1

12=2*2*3

32 2

16 2

8 2

4 2

2 2

1

32=2*2*2*2*2

42 2

21 3

7 7

1

42=2*3*7) 12 мен 32 2) 30 бен 42

30 2

15 3

5 5

1

30=2*3*5

ЕҮОБ (12;32)=2*2=4 ЕҮОБ (30; 42)=2*3=6

№296 есеп

ЕҮОБ (а; b)=2*3*5=30

ЕҮОБ (c; d)=*3= 12

ЕҮОБ(e; f)=2*3*3=18

ЕҮОБ(h; k)=2*5*5=50

ЕҮОБ(m; n)=2*2*2*3=24

ЕҮОБ(x; y)= 3*5*5=75

V. Семантикалық карта

1

5

10

27

34

45

Тақ сан

Жұп сан

Жай сан

құрама сан

1

8

7

24

47

102

Тақ сан

Жұп сан

Жай сан

құрама сан

VІ. Өзара жай сандарды табу

Берілген сандар

Ортақ бөлгіштері

ЕҮОБ

15 және 21

6 және 7

18 және 34

23 және 46

24 және 25

VІІ. Ортақ бөлгішін және ең кіші ортақ бөлгішін табу

Берілген сандар

Ортақ бөлгіштері

ЕҮОБ

15 және 60

36 және 78

18 және 48

84 және 112

54 және 90

VІІІ. Логикалық есеп

Бірінші топта - 24 , ал екіншісінде 18 оқушы бар .

1.Әр қатардағы оқушылар саны тең болатындай етіп бірінші топты сапқа тұрғызу керек .

2. Әр қатардағы оқушылар саны тең болатындай етіп екінші топты сапқа тұрғызу керек .

3. Әр қатардағы оқушылар саны тең болатындай етіп бірінші және екінші топтың оқушыларын сапқа тұрғызу керек . (бірінші топ екіншісімен қатар жүретіндей )

Қанша мүмкіндік бар ?

ІХ. Қорытынды.

Берілген сандардың ең үлкен ортақ бөлгішін қалай табады?

Өзара жай сандар деп қандай сандарды айтамыз?

60=2*2*3*5

450=2*3*3*5*5

ЕҮОБ (60;450) =2*3*5=30

Х. Үйге тапсырма: №287, №295

Бағалау. Оқушыларды жинаған жетондары бойынша бағалау .

Семантикалық карта