«Көпжақтар көлемдері» сабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы: «Көпжақтар көлемдері»

Сабақтың мақсаты:

А)Білімділік: алынған білімді тиянақтай отырып денелер көлемдері тақырыбындағы білімдерін тереңдету

Ә)Дамытушылық: математика сабақтарында алған білімдерін арнайы пәндерді оқуда да қажет екенін көрсету және оны күнделікті өмірде қолдана білуге үйрету .

Б)Тәрбиелік: өз мамандықтары мен математика арасындағы байланысты үйлестіре білуге тәрбиелеу; еңбекке деген белсенділіктерін арттыру.

Сабақтың түрі: дәстүрлі.

Сабақтың типі: білімді бекіту.

Сабақтың әдісі: әңгімелесу, сұрақ-жауап, оқулықпен жұмыс, есептер шығару, өз бетімен жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, көпжақтардың эскиздері, модельдері, дербес компьютер, формулалар, MS Excel бағдарламасы.

Пәнаралық байланыс: информатика, трактор, ауыл шаруашылығы машиналары, сызу, тарих, әдебиет.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру бөлімі.

2. Оқушылардың білімін жан-жақты тексеру, қорытындылау.

3. Сабақтың практикалық бөлімі.

4. Оқулық бойынша жұмыс.

5. Сабақты қорытындылау.

6. Үйге тапсырма.

7. Оқушылардың бiлiмiндерін бағалау.

I. Ұйымдастыру бөлімі.

Оқушыларды түгендеу. Сабақтың мақсатымен таныстыру. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

II. Оқушылардың білімін жан-жақты тексеру, қорытындылау.

Қызығуды ояту-білімге белсендіру. Өткен тақырыпты меңгерудегі оқушылардың білім-білік дағдысын тексеру. Компьютерде «Көпжақтар» тақырыбына жасалған презентация слайдтары көмегі арқылы алдыңғы сабақтарда танысқан материалдарды сұрақтар қойып, қайталап өту. (1-слайд)

1. Көпжақтардың анықтамасын айтып, элементтерін атаңыздар.

2. Көпжақтардың қандай түрлері бар?

3. Көпжақтардың көлемдерін табу формулаларын жазып беріңдер.

1-слайд

III. Сабақтың практикалық бөлімі.

Оқушыларға алып жатқан мамандықтарына байланысты есептер шығарттыру мақсатында мынадай тапсырмалар беріледі.

1-тапсырма.

Берілген формулалардың (2-слайд) ішінен төмендегі оқылатын теоремаларға сәйкес келетіндерін тауып, ол қандай көпжақтың формуласы екенін анықтау.

2-слайд

Теорема-1. Көлемі үш өлшемінің көбейтіндісіне тең көпжақ.

/Параллелепипед/

Теорема-2. Көлемі табанының ауданы мен биіктігінің көбейтіндісіне тең көпжақ. /Призма/

Теорема-3. Көлемі табанының ауданы мен биіктігінің көбейтіндісінің 1/3 тең көпжақ./Пирамида/

2-тапсырма.

Суреттегі (3-слайд) машиналар мен механизмдердің детальдарының пішіндері қандай геометриялық көпжақтарға сәйкес келетінін анықтаңыздар. Геометриялық денелердің анықтамаларын, элементтерін айтыңыздар, олардың көлемдерін есептеу формулаларын еске түсіріп, есеп шығаруда қолданыңыздар.

3-слайд

3-тапсырма

МАЗ-205 және ЗИЛ-130 самосвалдарының кузовтарының өлшемдері (м) есебімен: 6,07*2,64*2,44 және 6,72*2,39*2,28 Қайсысының кузовына көп жүк кетеді?

4-тапсырма.

МАЗ-205 және ЗИЛ-130 самосвалдарының кузовтарына өлшемі 25*12*6,5см болатын кірпіштен қаншасын тиеуге болады ?

5-тапсырма.

Өлшемі 25*12*6,5см, салмағы 3,51кг болатын кірпіштің тығыздығын табыңыз.

IV. Оқулық бойынша жұмыс.

Оқулықтан №19, №45 есептерді шығарайық. (Геометрия -11 А.В.Погорелов)

№19 есеп. Табандарының ұзындығы 14м, 8м, биіктігі 3,2м болатын теміржол үймесі трапеция пішінді. Ұзындығы 1м болатын үйіндіге қанша метр текше топырақ кететінін анықтаңыздар.

Бер: АВСДА₁ В ₁С ₁Д ₁ призма

АД =14м,

ВС= 8м,

һ =3.2м,

Н= 1км= 1000м

Т/керек: V=?

№45 есеп. Қырлары а-ға тең дұрыс тетраэдрдың көлемін табыңыздар.

Бер: тетраэдр

АВ= ВС =СА=

АS=SВ=SC=а;

Табу керек: V=?

V. Сабақты қорытындылау.

Балалар, біздер бүгінгі сабағымызда «Көпжақтар көлемдері» тақырыбын қайталап қорытындыладық. Көлемдер формулаларын пайдалану арқылы бірнеше тапсырмалармен қатар нөмірі 19,45-ші есептерді шығардық. Енді осы нөмірлерді қосып біріктірсек, мәні бар жылды көреміз. Яғни, бұл сандар 1945 жыл, Жеңіске жеткен жылды білдіреді. Біздің бүгінгі бұл сабағымыз Жеңіс мейрамы қарсаңында өтіп отыр

Жыл артынан жыл, қыс артынан көктем, көктемнен соң жаз, онан соң күз алмаса береді. Бәрі де бізден алыс кетті. 1945 жылы 9 мамырда «Жеңіс салюттары» атылды. Одан бері қаншама жыл уақыт өтті. Бұл жеңісті бізге әкелу үшін бірнеше миллиондаған адамдар өмірі қиылды, бәрі қирады, бүлінді. Ал соғыс ардагерлері, тірі куәгерлер, олар кейінгі ұрпақтары сіздер мен біздерге өз қолдарымен тыныш өмір әкелді. Жыл сайын ардагер саны біртіндеп азаюда. Олар әр жылғы жеңіс мейрамын көздеріне жас ала қарсылайды, бірі жеңіс мейрамына аман жеткеніне қуанса, бірі сол бір қанды кезді көз алдарына қайта саралап өткізеді. Төрт жылға созылған Ұлы Отан соғысы өмірлік есте қалады және ұрпақтан-ұрпаққа жеткізіліп отырылады. Бұл соғыс біздің соғысқа қатынасқан жерлестерімізге де әр түрлі жағдайда тиді; біреулері ауыр жараланды, енді біреулері жеңіл жарақат, ал енді бірі бірнеше күндер ғана соғысып, өмірлік мүгедек болып қалды. 1941-45 жылғы соғыс әркімге әр түрліше тигені белгілі.

Енді тарихқа көз жүгіртіп, өзіміздің құрбан болған жерлестеріміздің кестедегі жазылған мәліметтері арқылы параллелепипед түрінде диаграмма құрастыру үшін төмендегі тапсырманы орындайық.

6-тапсырма.

Батыс Қазақстан облысы бойынша " Ұлы Отан соғысы құрбандары" тақырыбында берілген EXCEL бағдарламасында кестедегі мәліметтер бойынша (4-слайд) параллелепипед түрінде диаграмма тұрғызыңыздар. (5-слайд) Оқушылар компьютерге отырып, Excel программасымен жұмыс жасайды.

4-слайд 5-слайд

VI.Үй тапсырмасын беру.

«Көпжақтар» тарауын қайталау және төмендегі тапсырманы орындау.

Тапсырма.

Дұрыс қиық пирамиданың төменгі және жоғары табандарының ұзындықтары а және в, ал қыры мен табан жазықтығы арасындағы екі жақты бұрышы a-ға тең. Пирамиданың көлемін табыңыздар.

VII. Оқушылардың бiлiмiндерін бағалау.

Сабаққа белсендi қатынасқан оқушылардың кемшіліктері мен жетістіктерін ескерте отырып, бiлiмдерiн бағалап, сыныпқа хабарлау.