Преподавателю
Другое
Рабочая программа по балкарскому языку

Рабочая программа по балкарскому языку

Раздел	Другое
Класс	-
Тип	Рабочие программы
Автор	Жанатаева Л.А.
Дата	11.01.2016
Формат	doc
Изображения	Есть

Поделитесь с коллегами:

Муниципальное казенное общеобразовательное учреждение

«Средняя общеобразовательная школа» с.п. Кичмалка

Рассмотрено на заседании МО

Учителей гуманитарного цикла

Протокол №1 от 30.08.2015г.

Руководитель МО_________

Боташева Р.Р.

Согласовано

зам.директора по УВР

__________Л.И. Дзамихова

«__30__»___08___2015 г.

Утверждена

Приказом №___97___

От«_01_»___09____2015г.

Директор МКОУ «СОШ»

А.С. Текеева

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАЛКАРСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ 5-9го КЛАССА

Учитель: Жанатаева Л.А.

Категория: первая

2015-2016 учебный год.

Программа по курсу Балкарский язык илитература

Рабочая программа составлена на основе программы основного общего образования, предназначенной для преподавания балкарского языка.
Составители: Гузеев Ж.М., Кетенчиев М. Б., Мусукаев Б.Х., Созаев Б.Т., Борчаев А.И., Кючмезова Р.И., Конакова Л.А.
Выпущен Министерством образования и науки КБР - Нальчик «Книга» 2011г.
Программа рассчитана на 70 часов, 2 часа в неделю.
Диктантов - 6 Изложении - 3
Для обучения балкарского языка используется учебник «Малкъар тил - 5 класс»
Гузеев Ж.М. Нальчик-«Эльбрус», 2011г.
Рабочая тетрадь. Кучмезова Р. Нальчик «Эльбрус» - 2011
70 с. (андан 6 с. - сёлешимни айнытыугьа)
(5-11)

Авторы: Ж.М. Гузеев,М.Б. Кетенчиев, Б.Х. Мусукаев, Б.Т. Созаев, А.И. Борчаев,Р.И. Кучмезова, Л.А. Конакова. издательство «Книга», Нальчик, 2011 г. Программа рекомендована Министерством образования и науки Кабардино-Балкарии.

Данная программа рассчитана на 2 ч в неделю в 5-7 классах (70 ч. в год),

в неделю 1 ч 8-9 классах (35 ч. в год)

Срок реализации программы 1 год

Общая характеристика учебного предмета.

Къарачай-малкъар тилкъарачай эм малкъар халкъланы тили, тюрк тилледен бириди. Аланы жашауларында бу тилни магъанасы чексиз уллуду: адамлары бир бирни бу тилни болушлугъу бла ангылайдыла, къарачай-малкъар жазыучула кеслерини чыгъармаларын бу тилде жазадыла, къарачай-малкъар халкъ жырла, нарт сёзле, таурухла, жомакъла бу тилде сакъланнгандыла. Кёп ёмюрлени ичинде къарачайлыла бла малкъарлыла башха тилли халкъланы араларында жашап келедиле. Болсада аланы тиллери кесини тазалыгъын, байлыгъын сакълагъанды эм жаланда малкъарлыланы бла къарачайлыланы угъай, битеу тюрк халкъланы тарыхларын ачыкъларгъа болушханды.

Къарачай-малкъар тил Къарачай-Черкес Республиканы бла Къабарты-Малкъар Республиканы къырал тиллеринден бириди. Ол тил барда, къарачай, малкъар халкъла да бардыла. Тили тас болгъан халкъ кеси да жокъ болады. Аны себепли школну эм ата-аналаны жамауатны аллында баш борчларындан бири сабийлеге ана тиллерин сюйдюрюудю, аны алагъа иги билдириудю. Бусагъатда ол затха бютюнда уллу эс бурургъа керекди, нек дегенде, бир-бир сабийле ана тиллерин тас этип барадыла. Аны эсге алып, ана тилни устазлары халкъны къадары бла байламлы тил этгенлерин терен сезерге, хар дерсни магъанасын кётюрюрге борчлудула. Къырал анга хар не жаны бла да онг тапдырыргъа, ана тилни ёсюп келген жаш тёлюге окъутуугъа, аны айнытыугъа тийишлисича эс бурургъа керекди. Бу программала V-IX эм XI классланы окъуучулары ана тилден нелени билирге, нелеге юйренирге керекли болгъанларын кёргюзтедиле. Устазла кеслерини ишлеринде аланы толтурургъа борчлудула. Бу программалада хар бёлюмге, хар темагъа ненча сагъат берилирге болгъаны кёргюзтюледи. Алай, белгилисича, хар класс бирча къарыулу болмайды. Кёбюсюнде классны окъуучуларыны араларында къарыулула, къарыусузла да боладыла. Аны себепли, ол кёргюзтюуге да таяна, устаз малкъар тилге берилген заманны кеси тап кёргенича хайырланыргъа керекди. Ол эркинлик устазгъа заманны хар темагъа аны къыйынлыгъына кёре юлеширге онг береди. Программа материалны сабийлеге къалдырмай билдирирге керекди. Окъуучуланы барысынада программа материалны толусунлай билдирир ючюн, устаз, эсеп этип, окъулгъан материалны къайтарыугъа къуруда эс бургъанлай турургъа керекди. Ол иш тап бардырылса, материалны кезиуюнде билмей къалгъан окъуучула да аны артда билирге боладыла. Бир-бирде уа окъуучула, жангы материалны иги билир ючюн, эски материалны къайтарыргъа керек боладыла. Устаз аны да эсден кетермезге керекди. Сёз ючюн, «Айтымны членлернни къуралыулары» деген теманы билир ючюн, ала тилни кесеклерин, аланы болушлукъчу формаларын къайтарсала, игиди. Айтымны бир туудукъ членлерин иги ангылар ючюн а, сабийлеге тенг жарашдырыучу байламланы къайтарып окъургъа тийишлиди. Быллай байламлылыкъны эсге алып ишлесе, устазны дерслери жетишимли барадыла.

Малкъар тилни школда къаллай мурат бла окъутулгъанны юсюнден.

Школчулагъа ана тилни окъутуу уллу къырал магъананы ишиди. Аны себепли ол ишни жетишимли бардырыугъа школда тийишли эс бурулады.

Ана тилни школ программасы устазны бу затланы излейди:

*окъуучулагъа ана тилни терен сюйдюрюу;

*аланы ана тилни фонетикасы бла, сёз къурауну жоллары бла шагъырей этиу;

*окъуучулагъа тилни кесеклерин, аланы грамматика категриаларын иги билдириу;

*тилде сёзлени бир бирге къалай байланнганларын окъуучуагъа толу кёргюзтюу;

*алагъа сёз тутушланы, айтымланы баш къауумларын тынгылы ангылатыу;

*окъуучулагъа къарачай-малкъар орфография бла пунктуацияны баш жорукъларын уста хайырланыргъа юйретиу.

Бу затлагъа кёре, орта школну бошагъанла бусагъатдагъы къарачай-малкъар тилде окъуй, тюз жаза билирге, кеси оюмларын биреуге уста ангылата билирге керекдиле. Ана тилни окъуу аланы тил байлыкъларын ёсдюреди, тил билимни баш вопрослары бла шагъырей этеди, китапланы уста хайырланыргъа, алай бла билимлерин терен эм кенг этерге, окъуу жаны бла хунерлерин ёсдюрюрге юйретеди. Бу предметде окъулгъан затла школчуланы дуниягъа кёз къарамларын игилендирирге, аланы адетге-къылыкъгъа юйретедиле, оюмларын айнытадыла; халкъларын туугъан жерлерин сюйерге итиндиредиле, культураларын кётюредиле, алай бла адам зауукълугъун сынатадыла.

5-9 -чу класслада малкъар тилден дерсле бардырыуну баш жоллары

Окъуучулагъа малкъар тилни тынгылы билдирир ючюн, устаз кесини ишине тюрлю-тюрлю мадарлагъа таянады. Программаны излемлерине кёре, окъуучулагъа керекли теория вопросланы билдириу аны баш брочларындан бириди. Ол борчну жетишимли тамамлар ючюн, устаз, практика ишлени тюрлю-тюрлюлерине таянып, окъуучуланы бу затлагъа юйретиуге артыгъыракъда уллу эс бурады: тилни кесеклерин бир бирден айырыргъа, сёзлени тюрлю-тюрлю жаны бла тинтирге, сёз тутушну бла айтымны бир бирден башхалыкъларын кёргюзтюрге, айтымны хапарчылыкъ ёзегин табаргъа, сёз тутушда эм айтымда сёзлени бир бирге нелени болушлукълары бла байланнганларын эм башха аллай ишлени тамамларгъа.

Устазны ишинде баш жлладан бири окъуучулагъа орфография эм пунктуация жорукъланы терен билдириу жаны бла кереклисича ишлеудю. Ол ишни ахырында школчула, орфография эм пунктуация жорукъланы кёлден айта,юлгюле келтирип, ангылата,жазыу ишде аланы тюз хайырлана билирге керекдиле.

Ол алай болур ючюн, устаз орфография эм пунктуация жорукъла бла байламлы ишлени дерслерини барысында да бардырыргъа боллукъду. Бу жорукъланы окъуучулагъа иги билдирир ючюн, хар дерсни аллында бир беш минутну ичинде орфографиядан къысха ишле бардырыуну уллу магъанасы барды. Къысыкъ эм ачыкъ тауушланы жазылыулары бла байламлы эм талай башха жорукъланы окъуучулагъа аллай ишде билдирирге боллкъду. Тилни кесеклери бла байламлы орфография жорукълагъа морфология дерследе, пунктуация жорукълагъа уа синтаксис дерследе къараргъа тийишлиди.

Орфография жорукъла окъучуланы эслеринде иги сакъланыр ючюн, устаз тюрлю-тюрлю ишлени хайырланады: жорукъланы эм ала бла байламлы сёзлени дефтерлерине жаздырады, ол сёзлени, тюрлю-тюрлю шартлагъа юлешдиреди, аланы этимологияларын ачыкълайды (сёз ючюн: бахчыч - бас+хыч, ахчыч - ач+хыч дегенча сёзлени тенглешдирип кёргюзтеди); окъуучуланы сёзлюкле бла ишлерге юйретеди, алагъа, жазылыулары къыйын болгъан сёзлени хайырланып, айтымла, хапарчыкъла къуратады. Окъуучулагъа керекли сёзлени сёзлюкчюгюн къуратыу эм башха аллай ишлени бардырыу аланы, хатасыз жазаргъа юйретиу бла бирге, сёз байлыкъларын да айнытады.

Окъуучуланы тюз жазаргъа юйретиу иш анда-мында бир угъай, жылны башындан аягъына дери бардырылады. Ол ишде окъулгъан орфография, пунктуация жорукъланы къайтарыугъа да эс бурулгъанлай турады. Устаз аны къуруда эсде тутады.

Окъуучуланы тилден дерследе жууапларына багъа бичиу

Окъуучуланы билимлерин ачыкълар ючюн, устаз алагъа окъулгъан затланы сорады. Аланы билимлерине багъаны жууапларыны тюзлюклерине, толулукъларына, аланы окъулгъан материалны къалай ангылагъанларына,тиллерин байлыкъларына кёре бичеди. Окъуучуну билимине:

- «5» белги бу заманда салынады: а) сабий окъулгъан материалны толу айтса;

б) материалны ангылагъанын, кесини оюмуну тюзлюгюн ачыкъласа, алгъан билими бла ишде таукел эм тюз хайырланса, керекли юлгюлени, дерс китапдан алып къоймай, кеси къурап айтса; в) окъуу материалны тап тизип, литература тилде айтса.

- «4» белги бу заманда салынады: окъуучу «5» белгини излемине тийиншли жууап берсе, алай 1-2 халат этсе, аланы кеси тюзетсе, сёлешиуде экиден кёп кемчилик жибермесе.

-«3» белги бу заманда салынады: окъуучу берилген теманы баш жорукъларын ангылагъан эм билгенин кёргюзтсе, алай : а) материалны толу айталмаса, жорукъланы ачыкълай туруп, кемчиликлери болса; б) кесини жууабын тап къурай билсе, алай кеси юлгюле жарашдыралмаса; в) материалны кесекллери бла бир бири бла байламлы этип, толу айталмаса, тилде халатлары болсала

-«2» белги бу заманда салынады: а) сабий окъулгъанны неда окъула тургъан материалны асламын билмесе; б) тюрлю-тюрлю ангыламланы неда жорукъланы ачыкълай туруп, халатла этсе, материалны къатышдырып айтса.

Окъуучу материалны чыртда билмегенин кёргюзтсе, анга 1 белги салынады.

5-9 классланы окъуучулары школда малкъар тилден не затны окъурукъларыны юсюнден

Малкъар тилни школда окъутулгъанына кёре, 5-9 -чу кылассланы программаларына бу затла кийириледиле:

1) малкъар тилни фонетика, морфология, синтаксис къурулушууну, лексикасыны, фразеологиясыны, сёз къурауну, стилистикасыны юсюнден, айырылып, энч берилген темала;

2)тилни юсюнден эм аны халкъны жашауунда магъанасыны юсюнден бир-бир билдириуле;

3) окъуучуланы байламлы тиллерин айнытыу бла эм бусагъатдагъы малкъар тилни баш мардалары бла байламлы затла;

4) малкъар тилни жазмасыны, орфографиясыны, пунктуациясыны юсюнден керекли билдириуле;

5) орфографияны эм пунктуацияны баш жорукълары. Программаны хар кесеги эки бёлюмден къуралады. Аланы биринчисинде тилни темаланы атлары, экинчисинде уа, ол темаланы окъуп бошагъандан сора, окъуучула нелени билирге, этерге керке болгъанлары кёргюзтюледиле.

Окъуучуланы жаздырмаларына багъа бичиу

Жаздырма окъуучуланы орфографиядан бла пунктуациядан билимлерин ачыкълауну баш формасыды. Алагъа жаздырма жаздырыр ючюн, байламлы текстни хайырланадыла. Аллай текстле сабийле толу ангыларча, литература тилде жазылыргъа керекдиле.

Класслагъа кёре, жаздырма текстлеге мынчашар сёз киреди:

1) 5-чи классда - 80-90;

2) 6-чы классда - 90-100;

3) 7-чи классда - 100-110;

4) 8-чи классда - 110-140;

5) 9-чу классда - 140-460;

6) 11-чи классда- 180-200.

(Жаздырмада болушлукъчу сёзле да эсепге алынадыла)

Сынау сёзлюк жаздырма орфограммаларын тинтирге онг болмагъан сёзлени жазылыуларын ачыкъларгъа болушады.

Аллай жаздырманы ёлчемлери:

1) 5-чи классда - 10-15;

2) 6-чы классда - 15-20;

3) 7-чи классда - 20-25;

4) 8-чи классда - 25-30;

5) 9-чу классда - 30-35 сёз.

Тинтиллик орфограммаланы бла пунктограммаланы санлары бу мардаладан кёп болмазгъа керекдиле:

1) 5-чи классда - 12 тюрлю орфограмма бла 3-4 тюрлю пунтограмма;

2) 6-чы классда -16 тюрлю орфограмма бла 4-5 тюрлю пунтограмма;

3) 7-чи класс - 20 тюрлю орфограмма бла 4-5 тюрлю пунтограмма;

4) классда - 24 тюрлю орфограмма бла 10 тюрлю пунтограмма.

Жазмаланы окъуучула магъаналарын ангыламагъан сёзлери къангада жазыладыла.

Жаздырмагъа багъа биче туруп, уста быллай орфография эм пунктуация халатланы тюзетген этеди, алай аланы халатлагъа санамайды:

1) жазылыуларында халат этилмезча сёзледе эсленмей ычхындырылгъан халатла ( сёз ючюн, бутакъла деген сёзню бутала деп жазгъанда, сёзлени дегенни сёзмени деп жазгъанда д.а.б.

2) сёзлени тизгинден тизгиннге кёчюргенде этилген халатла;

3) авторну пунктуациясында ычхындырылгъан халатла;

Кечмезлик халатлагъа была саналадыла:

1) бир тыйгъыч белгини орнуна башха тыйгъыч белги салынса;

2) бир бири ызындан келген тыйгъыч белгиден бири салынмай къалса, неда орунлары алышындырып салынсала;

3) къуралгъан энчи атланы ичлеринде уллу харфны жюрютюлюу бла байламлы этилген халатла;

5) жалгъаулада къысыкъланы алышыныулары бла байламлы этилген халатла;

6) кавычкаланы терс жюрютюу (бир жанына слып, бирси жанына салмай къоюу);

7)сёзню тизгинден тизгинге кёчюрюргенде бир харыфны кёчюрюу бла неда аны тизгинде къоюу бла байламлы этилген халатла.

Окъуучуну бир жорукъну билмей этген халатлары барысы да бир халатха саналадыла.

Жаздырманы орфография эм пунктуация халтлары башха- башха эсепленедиле, алай ишге уа бир багъа бичиледи.

- «5» бир кечиллик орфография неда пунктуация халаты болгъан неда арталлыда халаты болмагъан ишге салынады.

- «4» эки орфография неда пунктуация халаты, неда бир орфография эм пунктуация халаты, неда орфография халаты болмай, тёрт пунктуация халаты болгъан жаздырмагъа салынады. Жаздырмада юч орфография халат болса, ала бир жорукъ бла байламлы эселе, анга «4» белги слынады.

-«3» тёрт орфография эм тёрт пунктуация, юч орфография эм беш пунктуация, беш орфография эм тёрт пунктуация халаты неда алты орфография эм беш пунктуация халаты болгъан ишге (алада бирчала бар эселе), неда, орфография халаты болмай, жети пунктуация халаты болгъан диктантха салыргъа болады.

- «2» жети орфогрфия эм жети пунктуация, алты орфография эм сегиз пунктуация, беш орфография эм тогъуз пунктуация, сегиз орфография эм алты пунктуация халаты болгъан диктантха салынады.

Аладан кёп халаты болгъан жаздырмагъа «1» деген белги салынады.

Окъуучуланы кёлденжазмаларына бла эсденжазмаларына багъа бичиу.

Быллай ишде окъуучуланы кеслерини оюмларын жазып, биреуге къалай билдиралгъанларын, орфография эм пунктуация жорукъланы къалай билгенлерин ачыкълайдыла. Аны себепли алагъа тюз багъа бичиуню магъанасы уллуду.

Бу ишни тынгылы бардырыр ючюн, устаз быллай затланы эсге алыргъа керекди:

1. Окъуучуланы эсденжазмаларыны ёлчемлери быллайладыла:

1) 5-чи классда - 90-130 сёз

2) 6-чы классда - 130-170 сёз

3) 7-чи классда - 170-210 сёз

4) 8-чи классда - 210-280 сёз

5) 9-чу классда - 280-350 сёз

8-9 - чу класслада жыйышдырылгъан толу сынау эсденжазманы текстни ёлчемин андан эсе 40 сёзге кёп этерге да боллукъду.

2. Окъуучуланы кёлденжазмаларыны ёлчемлери:

1) 5-чи классда - 0,5-1 бет;

2) 6-чы классда - 1-1,5 бет;

3) 7-чи классда - 1,5-2 бет;

4) 8-чи классда - 2-3 бет;

5) 9-чу классда - 3-4 бет.

Кёлденжазмагъа бла эсденжазмагъа багъа бичиуню баш чеклери

1. Ишни магъанасы тема бла толу келишсе, аны шарт халатлары болмасала, магъанасы тюз ачыкъланса, тили бай болса, сёзле тюз жюрютюлселе, окъуучуну тюрлю тюрлю морфология эм синтаксис конструкцияла бла хайырлана билгени ачыкъланса, аллай ишге «5» салынады.

2. Текстни стили бла кесгинлиги тап болса, ишни магъанасы кёбюсюнде тема бла келишсе (темадан бир кесек тайгъанчыкълары болса да) , оюмларын бир бири ызындан тизгенде, бир кесек бузукъчукълары болса да,ишни стиль жаны бла кесгинлиги тынгылы эсе , аны 2 орфография эм 2 пунктуация неда 1 орфография эм 3 пунктуация халаты болса, неда орфография халаты болмай,4 пунктуация халаты болса, анга «4» деген багъа тийишлиди.

3. Ишни магъанасы темадан иги кесек тайгъаны ачыкъланса, алай анны баш магъанасы тюз берилсе, бир-бир шарт кемчиликлери эсленип, тили жарлы болгъанлыкъгъа эм 4 орфография бла 4 пунктуация неда 3 орфография бла 5 пунктуация, неда орфография халаты болмай, 7 пунктуация халаты бар эсе да, «3» салыныргъа керекди.

4. Иш тема бла келишмесе, анда кёп шарт кемчиликле болсала, тили да жарлы эсе, анда 7 пунктуация эм аллай бир да орфография неда 6 орфография бла 8 пунктуация, неда 5 орфография эм 9 пунктуация халат, неда 7 грамматика халат бар эсе, анга «2» салынады.

Жыйышдыргъан сынау ишлени санлары

Классла

Предметле

Жылны ичинде бардырыллыкъ жазыу сынау ишлени снлары

70с./35с

1. Малкъар тил:

Жаздырмала

эсденжазмала

2. Малкъар литература

Кл. кёлденжазмала

Юй кёлденжазмала

Кёлденжазма шартлы болгъан эсденжазмала

Учебники для учеников 5-9 классов рекамендованный Министерством образования и науки Кабардино-Балкарии использованию в учебном процессе:

Балкарский язык 5 класс, Налчик, «Эльбрус» 2013г. Автор: Гузеев Ж.М.

Балкарская литература 5 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2011г. Автор: Гуртуев М.Б.

Балкарский язык 6 класс, Налчик, «Эльбрус» 2012г. Автор: Созаев Б.Т., Созаев А. Б.

Балкарская литература 6 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2008г. Автор: Мусукаева С.

Балкарский язык 7 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2011г. Автор: Созаев Б.Т.

Балкарская литература 7 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2011г. Автор: Мусукаев Б.

Балкарский язык 8 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2013г. Автор: Ахматов и.Х., Аппаева Ф.К.

Балкарская литература 8 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2013г. Автор: Толгуров З.Х.

Балкарский язык 9 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2013г. Автор: Ахматланы И.Х., Кетенчиев М.Б.

Балкарская литература 9 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2011г. Автор: Созаев Б.Т.

Малкъар адабият 9 класс, Нальчик, «Эльбрус» 2010г. Автор: Теппев А.М.

Литература для учителя: «Школда малкъар тил окъутууну проблемалары» Нальчик, «Эльбрус» 2005г.Автор: Гузеев Ж.М.
«Малкъар литератураны 6-чы классха дерслигине методика кёргюзтюуле», Нальчик, «Эльбрус» 2005г.Автор: Жарашуева З.КЪ., Жабоева Е.А.
«5-чи классха Малкъар адабиятдан дерс бериуню юлгюлери», Нальчик, «Книга» 2012г.Автор: Жанатаева А.М.
«7-чи классда Малкъар тилден дерс бериунб юлгюлери», Нальчик, «Книга» 2011г.Автор: Ахкёбекова Р.А.
«Къарачай-Малкъар тилни синтаксисинден таблицала», Нальчик, «Эльбрус» 2003г.Автор: Гузеев Ж.М.
«Жаздырмала бла эсденжазмалагъа жыйымдыгъы 5-11 класслагъа», Нальчик, «Эльбрус» 2008г. Автор: Соттаева Л.Б.

Малкъар тилден

5-чи классны рабочи программасы

70 сагъат (андан 8 сагъат сёлешимни айнытыугъа)

Киришиу (2с).

Халкъны тили эм аны адамланы жашауларында магъанасы. Тюрк тилле, малкъар тилни аланы араларында оруну. Литература тил эм диалектле. Литература тилде диалектлени хайырланыу.

Литература тилни тазалыгъын сакълау. Ол ишде стилистиканы хайыры. Жазыу тил бла сёлешиу тил. Литература сёзле, диалект сёзле, эриши сёзле.

I-IV класслада окъулгъанны къайтарыу (4 с).

Сёзню къурамы (2с).

Тамыр сёзле. Сёз къураучу эм cёз тюрлендириучю жалгъаула.

Тилни энчи кесеклери (2с).

Тилни энчи эм болушлукъчу кесеклери. Атла, аланы сан эм болуш формалары. Атны болуш жалгъауларын тюз жазыу.

Сыфатла, аланы магъана жаны бла тюрлюлери, айтымда атланы алларында тюрленмей жюрюулери.

Санаула, аланы магъана жаны бла къауумлары, айтымда атланы алларында тюрленмей жюрюулери.

Ачыкъланнган сёзлери болмай, кеси аллына келген санауланы болушлада тюрлениулери.

1-чи, 2-чи, 3-чю бетлени алмашлары, аланы сан эм болуш формалары.

Этимле, аланы бет формалары.

Сонгурала. Аланы айтымда хайырланыу.

Айтымда тилни программада берилген кесеклерин табыу, къуралгъан сёзлени къуралмагъан сёзледен айырыу.

Синтаксис бла пунктуация (14 с).

1. Синтаксис, анда окъулгъан затла. Сёз тутуш эм айтым.

Айтымланы къуллукъларына кёре тюрлюлери.

Хапарлаучу, соруучу, буйрукъчу эм кётюрюучю айтымла. Алада тыйгьыч белгиле.

Айтымны баш членлери. Башчы бла хапарчыны хайырланып, толу эм кенг магъаналы айтымла къурау.

Айтымны сансыз членлери: толтуруучу, айгъакълаучу, болум.

Жайылмагъан эм жайылгъан айтымла.

Айтымны бир туудукъ членлери. Бир бирлери бла байламсыз байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла. Тенг жарашдырыучу байламланы болушлукълары бла байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла. Байламсыз эм байламлы бир туудукъ членли айтымлада тыйгъыч белгиле. Бир туудукъ членли айтымлада жыйышдырыучу сёзле. Бир туудукъ членлери аллай сёзледен сора келген айтымла эм алада тыйгъыч белгиле.

Айланыу. Айланыулу айтымлада тыйгъыч белгиле.

Къош айтым. Аланы кесеклерини бир бирлери бла байланыулары. Къош айтымлада тыйгъыч белгиле.

Тюз сёз. Аллай сёзлю айтымлада тыйгъыч белгиле.

Ушакъ. Ушакъны репликалары. Алада тыйгъыч белгиле.

2. Сёз тутуш бла айтымны, сёз тутушну баш бойсуннган кесеклерин бир бирден айыра билиу. Айтымланы къуллукъларына кёре тюрлюлерин, бир туудукъ членли айтымланы тюз окъуй, алада керекли тыйгъыч белгилени сала билиу.

Фонетика. Графика. Орфоэпия. Орфография (19с).

1. Фонетика. Фонетикада окъулгъан затлагъа таууш, сёзню бёлюмю, сёзде басым, интонация.

Тилни тауушлары. Ачыкъ эм къысыкъ тауушла. Зынгырдауукъ эм тунакы къысыкъла. Ачыкъ тауушла. Аланы белгилеген харфла. Ачыкъ тауушлан-ы къауумлары: базыкъла, назикле; эринлиле, эринсизле; кенгле, тарла. Ачыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунлары. Къысыкъ тауушла. Аланы къауумлары, къарыулу эм къарыусуз орунлары. Сингармонизм (къысха ангылатыу). Сёзню бёлюмю. Сёзню тизгинден тизгиннге кёчю-рюу. Сёзде басым. Малкъар тилни фонетикасын тинтиуню тарыхындан къысха билдириуле. Сёзню фонетика жаны бла тинтиу.

Графика. Алфавит. Малкъар алфавитде харфланы къаллай тауушланы белгилегенлери. Аланы баш эм сансыз таууш магъаналары. Е, ё, ю, я, у, ж харфланы къаллай тауушланы белгилегенлери. Ь, ъ харфланы малкъар тилде жюрютюлюулери. Малкъар тилни гра-фикасыны тарыхындан къысха билдириуле.

Орфоэпия. Малкъар тилни баш орфоэпия жорукълары.

Орфография. Аны баш жорукълары.

Малкъар тилде басымсыз ачыкъланы сёзню тамырында жюрютюлюулери.

Малкъар тилде къысыкъ тауушланы сёзню тамырында жюрютюлюулери: н къысыкъны к, къ тунакыланы алларында, к, къ къысыкъланы с тауушну аллында, т къысыкъны ч тауушну аллында жазылыулары.

Экиленнген къысыкъланы малкъар тилни кеси сёзлеринде жазылыулары. Аллай къысыкъланы орус тилден неда аны юсю бла башха тилледен алыннган сёзледе жазылыулары.

К, къ, п тунакыланы орунларына аланы зынгырдауукъ нёгерлерини (г, гъ, б) жазылыулары.

Нг тауушну сёзню тамырында, эки ачыкъны арасында жазылыуу.

Б, в, г, д къысыкъланы сёзню ахырында бла къысыкъланы алларында жазылыулары.

Малкъар тилни орфографиясыны тарыхындан къысха билдириуле. Сёзню орфография жаны бла тинтиу.

2. Тауушну бла харфны бир бирден айыра билиу. Зынгырдауукъ къысыкъланы бла аланы тунакы нёгерлерини энчиликлерин ачыкълау. Нёгерли къысыкъланы табыу. Орфография бла орфоэпияны бир бирден айыра билиу. Орфография сёзлюк бла хайырлана билиу.

Лексикология (12с).

1. Сёз эм аны лексика магъанасы. Бир магъаналы сёзле эм кёп магъаналы сёзле. Сёзлени тюз эм кёчюу магъаналары.

Омонимле. Синонимле. Антонимле. Битеу халкъны тилинде эркин жюрюген сёзле. Аны жаланда бир кесегинде жюрютюлген сёзле: диалект сёзле, жаргон сёзле, усталыкъчы сёзле. Жангы сёзле бла эски сёзле. Тилни байыкъландырыуда жангы сёзлени магъаналары. Малкъар тилни лексикасыны къурамы. Фразеологизмле, аланы тилде жюрютюлюулери. Малкъар тилни лексикасыны тарыхындан къысха билдириуле. Сёзню лексика жаны бла тинтиу.

2. Текстде омонимлени, синонимлени, антонимлени таба, ала бла хайырлана билиу. Диалект, усталыкъчы эм жаргон сёзлени тилде не къуллукълары болгъанларын ангылатыу. Ангылатма эм фразеология сёзлюкле бла хайырлана.

Морфология. Сёз къурау. Орфография (14c).

1.Морфология эм анда окъулгъан затла. Сёзню морфология жаны бла къуралыуу. Тамыр бла жалгъау. Сёз тюрлендириучю зм къураучу жалгъаула. Ноль жалгъау. Сёз къурау. Малкъар тилде сёз къурауну баш амаллары.

Малкъар тилде сёзлени тамырларында эм жалгъаулада ачыкъланы жазылыулары. Сёзню тамырында къысыкъланы жазылыулары. Сёзню жалгъауларында къысыкъланы жазылыулары.

2. Сёзню морфология жаны бла къуралыуун кёргюзте билиу. Сёз къураучу морфемаланы бла сёз тюрлендириучю морфемаланы башхалыкъларын кёргюзте билиу.

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу (3с).

Тил билимни бёлюмлери. Алада окъулгъан затла. Орфография. Къысыкъланы бла ачыкъланы жазыуда баш жорукъла. Сёзню морфология жаны бла къуралыуу. Аны жалгъаулары эм аланы тилде къуллукълары. Тилни кесеклери. Синтаксис. Анда окъулгъан затла, аланы знчиликлери. Айтымны членлерин бир бирден айыра билиу. Окъулгъан орфография эм пунктуация жорукъланы уста хайырланып, «Мени школчу шуёхларым», «Бизни ынна», «Мени ана тилим», «Бизни къашха бузоучугъубуз» дегенча темалагъа гитче кёлденжазма жаздырыргъа.

V классны окъуучулары ангыларгъа эм эте билирге керекли затла

1. Сёзню фонетика, орфография, лексика, морфология жаны бла, эки баш члени жайылмагъан айтымны уа синтаксис жаны бла тинтиу, бош эм къош айтымла къурау.

Орфография, ангылатма эм башха сёзлюкле бла хайырланыу, сёзлени тюз жазыу эм магьаналарын ачыкълатыу.
Дерсликде берилген орфография эм пунктуация жорукъланы тюз хайырланыу.

4. Устаз берген къысха текстни темасын ачыкълау, планын салыу. Берилген темалагъа къысха хапарчыкъ, кёлденжазма жазыу, окъугъан, кёрген эм эшитген затларыны юслеринден хапар айтыу.

Малкъар тилден 5-чи классха тематикалы планла

Программа рассчитана на 70 часов, 2 часа в неделю. Диктантов -5, изложений -3.

№п/п

Тема урока

Кол-во часов

Тип урока

Элементы содержания

Элементы дополнительного содержания

Требования к уровню подготовки

Вид контроля, вид самостоятельной работы

Домашнее задание

Дата проведения

Знать

Уметь

По плану

По факту

Киришиу(2 с.)

Тил эм жамауат жашауда аны магъанасы.

Жангы материалны ангылатыу

Тил эм жамауат жашауда аны магъанасы. Малкъар тил тюрк тиллени бириди.

Жашау

да тилни уллу магъана

сы болгъан

ын билирге

Малкъ

ар тил тюрк тиллени бири -къыпчакъ къауумну къыпчакъ -къуман кесеги болгъанын билирге

Дерс иш бла кюрешиу

§ 1-2 окъургъа,

6-чы ишни окъургъа

03.09

Литература тил эм диалектле.

Жангы материалны ангылатыу

Литература тилни тазалыгъын сакълау. Жазыу эм сёлешиу тил. Литература сёзле, диалект сёзле, эриши сёзле.

Жазыу эм сёлешиу тиллени башхалыкъларын айырыу, тилни стильлерин билиу.

Жазыу эм сёлешиу тиллени башхалыкъларын айыра билирге, тюз сёлеширге юйренирге

Соруула

гъа жууап этерге

18-чи иш, жазып ангылат

ыргъа

9-чу бетде текстни окъургъа

08.09

I - IV класслада окъулгъанны къайтарыу (9 с.)

Тамыр сёзле. Сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъаула.

Жангы материалны ангылатыу

Тамыр сёзле. Сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъаула.

Сёзню къурам

ын билирге: сёзню тамыры, жалгъауларын айыра билирге.

Сёзню тамыр

ын, жалгъауларын таба билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§ 9; 34-чю ишни окъургъа эм жазаргъа

10.09

Тилни кесеклери .Ат.

Жангы материалны ангылатыу

Тилни кесеклери. Атны шартларын ангылатыу.

Тилни кесеклери. Атны шартларын ангылатыу

Тилни кесеклерини ичинде атланы айыра билиу

Атны шартларын билир

ге, айтымланы ичинде атланы таба билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§ 11; 44-чю иш, сорууларын салыргъа

15.09

Сыфат.

Жангы материалны ангылатыу

Сыфатны шартларын ангылатыу. Сыфатла бла айтымла къуратыу.

Айтымла

да сыфатла

ны табаргъа юйрениу.

Сыфатланы шартларын билир

ге, айтым

ны ичинде, соруу салып, сыфатланы таба билирге.

Соруула

гъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

47-чи иш, сорууларын салыргъа

17.09

Санау.

Жангы материалны ангылатыу

Санауланы шартларын билдириу. Санаула бла айтымла къуратыу.

Текстде санаула

ны табаргъа юйрениу.

Санауланы сорууларын билир

ге, текстде, сору

салып, санауну таба билирге.

Соруула

гъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш этиерге

52-чи иш, тарихле

ни сёзле бла жазаргъа

22.09

Алмаш

Жангы материалны ангылатыу

Алмашны шартларын ангылатыу, тюз сёлеширге юйрениу

Алмашла

ны шартла

рын эсге тюшюрюп,

текстде хайырла

на билирге.

Алмаш

ла бла хайыр

лана билир

ге, тестде алмашланы таба билирге

Соруула

гъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

54-чю иш, точкала

ны орунларына керекли алмашланы салыргъа

29.09

Этим

Жангы материалны ангылатыу

Этимни грамматика ышанлары: заманы, бети, саны.

Текстде, соруу салып, этимлени таба билирге, айтымда къуллугъун айырыр

гъа.

Этимлени грамматика ышанларын билир

ге, соруу салып, таба билирге, аланы айтымда къуллукъларын айырыргъа.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

61-чи иш, къысха кёлден

жазма жазаргъа

1.10

Сёзлеуле.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзлеулени грамматика ышанлары, тюрленмеучюсю

Текстде сёзлеуле

ни табаргъа юйрениу. Сёзлеуле бла айтымла къуратыу.

Сёлеулени грамматика ышанларын билирге, ала бла тюз хайырлана билирге, айтымда таба билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

66-чы иш, сорууларын салыргъа

6.10

Эсденжазма «Школ» 8-чи бет

Сынау дерс

Текстни магъанасын ачыкълау, кесеклеге юлеширге юйрениу, сёлешимни игилендириу

Текстни магъана

сын ачыкълар

гъа юйрениу, аны кесеклеге юлешиу, хар кесегине ат атау.

Текстни магъанасын ачыкълй, аны кесеклеге юлешип, план жарашдыра билирге

Эсденжазма

§11. Тилни кесеклерин къайтарыргъа

8.10

Байламла, кесекчикле, сонгурала.

Жангы материалны ангылатыу

Тилни болушлукъчу кесеклерини, баш кесеклеринден башхалыкъны ачыкълау.

Тилни болушлукъчу кесеклерини, баш кесеклерин

ден башхалыкъны ачыкълау

Тилни болушлукъчу кесеклерини айтымда къуллукъ

ларын ачыкълау.

Тилни болушлукъ

чу кесеклерин баш кесеклеринден айыра билирге, аланы энчиликлерин ай-ырыу.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

Рабочая программа по балкарскому языку 77-чи иш, тилни кесекле

рин табып жазаргъа

13.10

Синтаксис бла пунктуация(20 с.)

Сёз тутуш.

Жангы материалны ангылатыу

Тилни болушлукъчу кесеклерини, баш кесеклеринден башхалыкъны ачыкълау

Тилни болушлукъ

чу кесеклери

ни, баш кесеклеринден башхалыкъ

ны ачыкълау

Айтымны сёз тутушлагъа юлеширге юйрениу, баш сёзден бойсун

нган сёзге соруу сала билиу.

Айтымда сёз тутушла

ны таба билирге, баш сёзден бойсуннган сёзге соруу сала билирге, сёз тутушну айтым

дан айыра билирге.

Соруула

гъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§ 13; 91-чи иш, сорууларын салыргъа

15.10

Айтым.

Жангы материалны ангылатыу

Айтым. Айтымны шартлары.

Айтым. Айтымны шартлары

Сёз тутушну айтымдан айырыргъа юйрениу, байламлы тилни ёсдюрюу.

Сёз тутушну айтым

дан айыра билирге. Айтымны сёз тутушдан башхалыгъ

ын билирге.

Соруула

гъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§ 15; 99-чу иш, тыйгъыч белгилерин салыргъа

20.10

Текст. Текстде баш оюмну табыу.

Жангы материалны ангылатыу

«Текст» терминни ангылатыу. Текстни айтымдан башхалыгъы.

Текстни айтым

дан башхалы

гъын ангылатыу, байламлы тилни ёсдюрюу.

Айтым бла текстни башхалы

гъын айыра билирге,

къайсы болса да бир темагъа къысха текст жарашдыра билирге; текстде баш оюмну таба билирге.

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§16;

102 -чи иш, жазаргъа

22.10

Айтымны къуллукъларына кёре тюрлюлери.

Жангы материалны ангылатыу

Къуллукъларына кёре айтымны тюрлюлери: хапарлаучула, соруучула, буйрукъчула

Къуллукъларына кёре айтымны тюрлюлери: хапарлаучу

ла, соруучула, буйрукъчула

Къуллукъларына кёре айтымла

ны тюрлюлер

ин айырыргъа юйрениу.

Къуллукъларына кёре айтымланы тюрлюлер

ин айыра билирге, ала бла айтвмла къурай билирге.

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§17; 112-чи иш, айтымла къурар

гъа

27.10

Айтымны членлери. Айтымны баш членлери.

Жангы материалны ангылатыу

Айтымны членлери. Айтымны баш членлери: башчы, хапарчы. Соруулары.

Айтымны, соруу салып, баш членлерин табаргъа юйрениу

Айтымны баш членлерини сорууларын билирге, айтымда таба билирге

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§19; 128-чи иш, айтымда баш членлени табаргъа

29.10

Сынау жаздырма «Ингир» 6-чы бет

Сынау дерс

Окъуучула

ны билимлер

ин игилендир

иу

Дерс иш бла кюрешиу

§19. Аитым

ны баш членлерин къайтарыргъа

10.11

Айтымны сансыз членлери. Толтуруучу.

Жангы материалны ангылатыу

Айтымны сансыз членлери.

Толтуруучу.

Айтымны сансыз членлери.

Толтуруучу.

Айтымны сансыз членлерин баш членлеринден айыра билиу

Айтымны сансыз членлерин таба билирге.Толтуруучуну айтымда таба билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§20; 137-чи иш, жазаргъа.

12.11

Айгъакълаучу

Жангы материалны ангылатыу

Айтымны сансыз членлери. Айгъакълаучу.

Айтымны сансыз членлери .Айгъакълаучу.

Айтымны баш членлерин сансыз членледен айыра билиу

Айгъакълаучуну айтымда, соруу салып, таба билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

140-чы иш, текстде келишген сёзлени сала жазаргъа

10.11

Болум.

Жангы материалны ангылатыу

Айтымны сансыз членлери. Болум.

Айтымда сансыз членлени таба билирге.

Айтымланы синтаксис жаны бла тинте билирге,толу эм кенг магъаналы айтымла къурай билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

143-чю иш, болумланы тюплерин ызларгъа

17.11

Эки баш членли жайылгъан эм жайылмагъан айтымла.

Жангы материалны ангылатыу

Жайылгъан эм жайылмагъан айтымла.

Жайылгъан эм жайылма

гъан айтымла.

Эки баш членли жайылгъан эм жайылма

гъан

айтым

ланы айыра билирге.

Эки баш членли жайылгъан эм жайылм

агъан айтымланы синтаксис жаны бла тинте билирге, аллй айтымла къурай билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§21. 149-150-чи ишле, жазаргъа (сайлап)

19.11

Бир туудукъ членлери болгъан айтымла.

Жангы материалны ангылатыу

Айтымны бир туудукъ членлери .Бир бирлери бла байламсыз байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла.

Айтымны бир туудукъ членлери. Бир бирлери бла байламсыз байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла.

Бир туудукъ членлери болгъан айтымла

ны айыра билиу, тыйгъыч белгилени сала билиу.

Байламсыз бир туудукъ членлери болгъан айтымлада тыйгъыч белгилени сала билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§22; 155-чи иш, жазаргъа

24.11

Бир туудукъ членли айтымлада тыйгъыч белгиле.

Жангы материалны ангылатыу

Тенг жарашдырыучу байламланы болушлукълары бла байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла. Бир туудукъ членли айтымлада жыйышдырыучу сёзле.

Тенг жарашдырыучу байламланы болушлукълары бла байланнган бир туудукъ членлери болгъан айтымла.

Бир туудукъ членли айтымлада жыйышдырыучу сёзле.

Тенг жарашдырыучу байламла

ры болгъан бир туудукъ членли айтымлада тыйгъыч белгиле салыргъа юйрениу.

Тенг жарашдырыучу байламлары болгъан эм жыйышдырыучу сёзлери болгъан айтымлада тыйгъыч белгилени сала билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

161-чи иш, точкала

ны орунларына бир туудукъ членле салыргъа

26.11

Грамматика жумушу бла жаздырма «Журтуму сыйы»

6-чы бет.

Сынау дерс

Окъуучула

ны билимлер

ин игилендир

иу, Ата журтха сюймекликлерин ачыкълау.

Дерс иш бла кюрешиу

§22, бир туудукъ членли айтымланы къайтарыргъа.

1.12

Айланыулу айтымла.

Жангы материалны ангылатыу

Айланыу. Аны баш шартлары.

Айланыу. Аны баш шартлары

Айланыуну баш шартлары.

Аны башчы бла тенглешдириу, айланыулу айтымла

ны схемалар

ын этерге юйрениу.

Айтымда айланыула

ны таба билирге, айтымны схемасын эте билирге, тыйгъыч белгилени сала билирге.

Соруула

гъа жууап этерге

§23;

166-чы иш, айтымла къурар

гъа

3.12

Къош айтым.

Жангы материалны ангылатыу

Къош айтым. Къош айтымны кесеклерини бир бирге байланыулары

Къош айтымлада тыйгъыч белгиле.

Къош айтым. Къош айтымны кесеклерини бир бирге байланыу

лары. Къош айтымлада тыйгъыч белгиле.

Къош айтымны бош айтымдан айыра, аллай айтымлада тыйгъыч белгилени сала билиу.

Къош айтымны кесеклерин таба, тыйгъыч белгилени тюз сала, айтымны схемасын эте билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§25; 174-чю иш, тыйгъыч белгилерин салыргъа

8.12

Къош айтымны тинтиу.

Жангы материалны ангылатыу

Къош айтымны баш шартлары

Къош айтымла

ны синтаксис жаны бла тинтирге юйрениу

Къош айтымны бош айтымдан айыра билирге, къош айтымланы бир бирге къалай байланнганларын билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§26; 175-чы иш, айтымланы тинтирге

10.12

Сынау жаздырма «Муса

ны къозулары»

7-чи бет

Сынау дерс

Окъуучула

ны билимлер

ин тинтиу, алада кемчиликлени ачыкълау

Сынау жаздырма

§25. Къош айтымланы къайтарыргъа

15.12

Тюз сёзю болгъан айтымла.

Жангы материалны ангылатыу

Тюз сёз. Авторну сёзлери бла тюз сёз. Аллай сёзлю айтымлада тыйгъыч белгиле.

Тюз сёз. Тюз сёзлю айтымлада тыйгъыч белгилени сала билиу.

Тюз сёзлю айтымланы айыра, схемаларын эте, тыйгъыч белгилерин сала

билирге. Тюз сёзлю айтымла къурай билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§27; 5-чи пунктограмма, 179-чу иш, тыйгъыч белгилерин салыргъа

17.12

Диалог

Жангы материалны ангылатыу

Ушакъ. Ушакъны репликалары. Алада тыйгъыч белгиле.

Ушакъ. Ушакъны репликала

ры. Алада тыйгъыч белгиле.

Ушакъны репликала

ры, алада тыйгъыч белгилени сала

билиу.

Ушакъ да тыйгъыч белгилени сала билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§28; 183-чю иш, ушакъ жарашды

рып жазаргъа

22.12

Фонетика. Графика. Орфоэпия. Орфография. (16 с.)

Фонетика. Тилни тауушлары. Ачыкъ тауушла.

Жангы материалны ангылатыу

Фонетика. Ачыкъ эм къысыкъ тауушла. Сёзню бёлюмю, сёзде басым, интонация. Ачыкъ тауушланы белгилеген харфла. Ачыкъ тауушланы къауумлары: базыкъла, назикле; эринлиле, эринсизле; кенгле тарла

Фонетика. Ачыкъ эм къысыкъ тауушла. Сёзню бёлюмю, сёзде басым, интонация. Ачыкъ тауушланы белгилеген харфла. Ачыкъ тауушланы къауумлары базыкъла, назикле; эринлиле, эринсизле; кенгле тарла

Фонетикада бла графикада не зат окъулгъан

ын билдиру.Ачыкъ тауушланы къауумлар

ын, аланы белгилеген харфланы билдириу.

Ачыкъ эм къысыкъ тауушланы къуралыуларында башхалыкъланы ,ачыкъ тауушланы белгилеген харфланы,

аланы къауумла

рын билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§§29,30;

188-189-чу ишле, жазаргъа (сайлап)

24.12

Ачыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунлары.

Жангы материалны ангылатыу

Ачыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунлары.

Ачыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунлары

Къарыулу эм къарыусуз орунну юсюнден билдириу; тауушну къарыулу эм къарыусуз орунун айырыргъа юйретиу.

Къарыулу эм къарыусуз орунда ачыкъ тауушлары болгъан сёзлени тюз жаза билирге, къарыусуз орунда жаланда тар ачыкъла болгъанларын билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§ 31; 196-чы иш, жазаргъа

12.01

Къысыкъ тауушла. Зынгырдауукъ эм тунакы кысыкъла.

Жангы материалны ангылатыу

Къысыкъ тауушла. Къысыкъ тауушланы къуралыулары.

Зынгырдауукъ эм тунакы къысыкъла.

Къысыкъ тауушла. Къысыкъ тауушланы къуралыула

ры.

Зынгырдауу

къ эм тунакы къысыкъла

Къысыкъ тауушланы къаллай мадарла бла къуралгъанларын эсге тюшюрюу.

Къысыкъ тауушланы къуралыуларын, къауумла

рын билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§§32-334; 201-чи иш, жазаргъа

14.01

Къысыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунлары.

Жангы материалны ангылатыу

Къысыкъ тауушланы къарыулу, къарыусуз орунлары. Алада энчиликле.

Къысыкъ тауушланы къарыулу къарыусуз орунларын

да энчиликле

ни айырыргъа юйретиу.

Къысыкъ тауушланы къарыулу эм къарыусуз орунларын айыра билирге, сёзлени тюз жаза билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§24; 205-чи иш, къысыкъ

ланы къарыусуз орунларын табаргъа

19.01

Сингармонизм.

Жангы материалны ангылатыу

Сингармонизм. Сингармонизм

ни баш жорукълары.

Сингармони

зм. Сингармонизмни баш жорукълары

Сингармонизм термин бла шагъырей этиу. Сингармонизмни баш жоругъун ангылатыу.

Сёзлени сингармонизмни баш жоругъуна кёре жаза билирге

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§35; 210-чу иш, сёзле жазаргъа

21.01

Эсденжазма

«Жашил чурукъла»

10-чу бет

Сынау дерс

Окъуучула

ны орфографиядан бла пунктуациядан билимлер

ин тинтиу

Эсденжазмада болгъан халатла бла иш бардыра билирге

Эсденжазма

§27. Окъургъа

26.01

Сёзню бёлюмю. Басым.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзню бёлюмю. Басым.

Сёзлени бёлюмле

ри. Сёзлени тизгинден тизгиннге тюз кёчюрюрге юйретиу.

Басылы, басымсыз бёлюмле

ни айырргъаюйретиу.

Сёзлени тизгинден тизгиннге тюз кёчюре билирге. Сёзню басымын тюз сала билирге.

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§36-3; 217,219-чи ишле, сёзлени басымла

рын салыргъа

28.01

Сёзню фонетика жаны бла тинтиу

Жангы материалны ангылатыу

Сёзлени фонетика жаны бла тинтиу. Сёлешиуню бла жазыуну энчиликлери.

Сёзлени фонетика жаны бла тинтиу. Сёлешиуню бла жазыуну энчиликле

ри.

Сёзлени фонетика жаны бла тинтирге, халатсыз жазаргъа юйретиу.

Сёзлени фонетика жаны бла тинте, халатсыз жаза билирге; сёлешиу бла жазыуну энчиликлерин айыра билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

1-2 сёзню фонетика жаны бла тинтирге.

2.02

Графика. Алфавит.

Жангы материалны ангылатыу

Графика .Алфавит.

Графика. Алфавит.

Тауушланы тинтирге юйретиу,

Таууш бла аны белгилеген харфны бир бирден башхалы

къларын ангылатыу.

Алфавитни къайтарыу.

Таууш бла аны белгилеген харфны башхалыкъларын айыра билирге . Алфавитни билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§41; 226-чы иш, жазаргъа

4.02

Харфланы баш эм сансыз таууш магъаналары.

Жангы материалны ангылатыу

Харфланы баш эм сансыз таууш магъаналары.е,ё, ю, у(къысха), ж харфланы таууш магъаналары.

«Хафны баш таууш магъанасы», «хафны сансыз таууш магъанасы» деген терминле

ни ангылатыу,сёзде харфны баш тауушэм сансыз таууш магъанасын бир бирден айырыргъа юйретиу.

Сёзде харфны баш таууш эм сансыз таууш магъанасын бир бирден айыра билирге; е,ё ,ю, я, у, ж харфланы таууш магъаналарын билирге; аллай харфлары болгъан сёзлен тюз жаза юйренирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§42-43;239-чу иш, сёзле къураргъа

9.02

Ъ эм Ь харфланы жюрютюлюулери.

Жангы материалны ангылатыу

Ъ эм Ь харфланы малкъар тилде жюрютюлюуле

ри. Малкъар графиканы тарыхы.

Ъ эм Ь харфланы малкъар тилде жюрютюлюулери. Малкъар графиканы тарыхы

Ъ эм Ь харфлары болгъан сёзлени тюз жазаргъа юйретиу

Ъ эм Ь харфлары болгъан сёзлени тюз жаза билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§44-45; 240-чы иш, жазаргъа эм окъургъа

11.02

Эсденжазма «Чана бла учуу»

Сынау дерс

Текстни баш оюмун таба билиу, план жарашды

ра билиу.

Текстде баш оюмну таба билирге, план жарашдыра билирге.

Эсденжазма

§19. Аитымны баш членлерин къайтарыр

гъа

16.02

Орфоэпия. Тюз сёлешиуню баш мардалары.

Жангы материалны ангылатыу

Орфоэпия. Тюз сёлешиуню баш мардалары.

Орфоэпия. Тюз сёлешиуню баш мардалары

Орфоэпияны юсюнден ал билим бериу, сёзледе басымны тюз салыргъа эм эм литература тилни баш мардала

ры бла шагъырей этиу.

Орфоэпия

ны баш жорукълар

ын билирге, ала бла хайырлана юйренирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§46; 246-чы иш, жазаргъа

18.02

Орфография, аны баш жорукълары.

Жангы материалны ангылатыу

Орфография, аны баш жорукълары: морфология жорукъ, фонетика жорукъ, тарых жорукъ.

Орфография,аны баш жорукъларыморфология жорукъ, фонетика жорукъ, тарых жорукъ.

Орфографияны баш жорукъларыны юсюнден ал билим бериу.

Орфографияны баш жорукуъларын билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§47,48; 251,252-чи ишле, жазаргъа (сайлап)

25.02

Сёзню тамырында басымсыз ачыкъланы жюрютюлюулери.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзню тамырында басымсыз ачыкъланы тюрлюлери, жюрютюлюуле

ри.

Сёзню тамырында басымсыз ачыкъланы тюрлюлери, жюрютюлюулери.

Тамырда басымсыз ачыкъла болгъан сёзлени тюз жазаргъа юйретиу.

Тамырда басымсыз ачыкълары болгъан сёзлени айыра эм тюз жаза билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§49; 259-чу иш, сёзню тюз жазылыуун сайлап жазаргъа

1.03

Сёзню тамырында къысыкъланы жазылыулары.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзню тамырында къысыкъланы жазылыулары: н къысыкъны к, къ тунакыланы алларында, к, къ кысыкъланы с тауушну аллында, т къысыкъны ч тауушну аллында жазылыулары.

Сёзню тамырында къысыкъла

ны жазылыула

ры: н къысыкъны к, къ тунакыланы алларында, к, къ кысыкъланы с тауушну аллында, т къысыкъны ч тауушну аллында жазылыула

ры.

Сёзню тамырын

да къысыкъла

ны жазылыуларын ангылатыу, практика ишле бардырыу.

Сёзню тамырында къысыкъла

ны халатсыз жаза билирге

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§50; 265-чи иш, жазаргъа, теория материал окъургъа

3.03

Б,в,г, д къысыкъланы жазылыулары.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзлени ахырларында бла къысыкъланы алларында б,в,г,д къысыкъланы жюрютюлюуле

ри..

Сёзлени ахырларын

да бла къысыкъла

ны алларында б,в,г,д къысыкъла

ны жюрютюлюулери..

Б,в,г,д къысыкъла

ны жюрютюлюулерин ангылатыу, практика ишле бардырыу.

Сёзлени ахырларын

да бла къысыкъла

ны алларында б,в,г,д къысыкъла

ры болгъан сёзлени тюз жазаргъа юйренирге.

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§51; «Фонетика » бёлюмден зачёт берирге хазырланыргъа.

10.03

Сынау жаздырма «Жанкъозла» 9-чу бет.

Сынау дерс

Сынау жаздырма грамматика жумушлары бла.

Сынау жаздырма грамматика жумушлары бла

Окъулгъан темаланы

«фонети

ка» бёлюмде къалай билгенлер

ин тохташдырыу.

Сынау жаздырма

да тюбеген халатла бла иш бардыра билирге.

Сынау жаздырма

§52 окъургъа

15.03

Лексикология(9 с.)

Лексикология. Тилни культурасы.

Жангы материалны ангылатыу

Лексикология; тилни культурасы; малкъар тилни сёз байлыгъы. Ангылатма эм башха сёзлюкле.

Лексиколо

гия; тилни культурасы; малкъар тилни сёз байлыгъы. Ангылатма эм башха сёзлюкле

«Лексика», «Лексикология » деген термин

лени ангылатыу; малкъар тилни сёз байлыгъы

ны юсюнден билдириу; тилни культура

сы бла шагъырей этиу; сёзлени лексика эм граммати

ка магъаналарын бир бирден башхалы

къларын ангылатыу

Малкъар тилни сёз байлыгъы

ны юсюнден билирге, сёзлени лексика эм грамматика магъаналарын сёзлюкле бла хайырлана билирге

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§53; 282-чи иш, жазаргъа эм окъургъа

17.03

Бир магъаналы эм кёп магъаналы сёзле.

Жангы материалны ангылатыу

Бир магъаналы эм кёп магъаналы сёзле. Ангылатма сёзлюкле.

«Бир магъана

лы» эм «кёп магъана

лы» ангыламла бла шагъырей этиу, ангылатма сёзлюкле бла ишлеуню бардырыу; тил байлыкъ

ны ёсдюрюу.

Ангылатма сёзлюкле бла ишлей билирге; текстни тинте билирге; бир магъаналы эм кёп магъаналы сёзлени айыра билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§55; 292-чи иш, окъургъа

22.03

Омонимле.

Жангы материалны ангылатыу

Омонимле. Аланы энчиликлери.

Омонимле. Аланы энчиликле

ри

Омонимле

ни энчиликлерин ангылатыу, ангылатма эм малкъар- орус школ сёзлюкле бла хайырланыргъа юйретиу.

Омонимле

ни энчиликлерин, сёзлюкле бла хайырлана, текст бла ишлей, омонимле

ни эм кёп магъаналы сёзлени айыра билирге.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§57; 302-чи иш, сёзле бла йтымла къураргъа

5.04

Синонимле.

Жангы материалны ангылатыу

Синонимле. Синонимлени энчиликлери. Школ ангылатма, эм къарачай - малкъар сёзлюкледе синонимле.

Синонимле. Синонимле

ни энчиликле

ри. Школ ангылатма, эм къарачай - малкъар сёзлюкледе синонимле

Синонимле

ни баш энчиликлерин, сёлешген

де жазгъанда да ала бла хайырланыуну магъанасын ангылатыу

Синонимле

ни энчиликлерин, ала бла хайырлана билирге, сёзлюкледе синонимле

ни табаргъа.

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§ 58;306-чы иш, синонимле къураргъа

7.04

Антонимле.

Жангы материалны ангылатыу

Антонимле. Антонимлени баш энчиликлери. Школ ангылатма эм къарачай- малкъар сёзлюкледе антонимле.

Антонимле. Антонимле

ни баш энчиликле

ри. Школ ангылатма эм къарачай- малкъар сёзлюкледе антонимле.

Антонимле

ни баш энчиликлерин ангылатыу, тил байлыкъны ёсдюрюуде антонимле

ни магъан. ачыкълау.

Антонимле

ни баш энчиликлерин билирге, ала бла хайырлана юйренирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§59; ,311-чи иш, антонимлени жазып алыргъа

12.04

Битеу халкъ жюрютген эм халкъны бир кесеги жюрютген сёзле.

Жангы материалны ангылатыу

Битеу халкъ жюрютген сёзле, диалект сёзле, усталыкъны билдирген сёзле, жаргон сёзле

Битеу халкъ жюрютген сёзле, диалект сёзле, усталыкъны билдирген сёзле, жаргон сёзле къайда, не заманда хайырланнганларыны юсюнден ангылатыу

Битеу халкъ жюрютген, диалект, усталыкъ, жаргон сёзле бла къайда . къачан хайырланнганларын билирге; аллай сёзле бла хайырлана юйренирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§60; 315-316-чы ишле, жазаргъа (сайлап )

14.04

Эркин жюрютюлюучю эм эркин жюрютюлмеучю сёзле.

Жангы материалны ангылатыу

Эркин жюрютюлюучю, эркин жюрютюлмеучю сёзле. Малкъар тилни лексикасыны къурамы.

Эркин жюрютюлюучю эм эркин жюрютюлмеучю сёзле бла шагъырейлениу, аллай сёзле бла хайырлана билирге юйретиу.

Эркин жюрютюлюучю эм эркин жюрютюлмеучю сёзлени айыра билирге, аллай сёзле бла айтымла къурай , аланы текстде таба билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§62; теория материалны окъургъа «Малкъар тилни лексикасы

ны къурамы»

19.04

Фразеологизмле.

Жангы материалны ангылатыу

Фразеологизмле«Фразеологизм

ле» деген термин

Фразеологизмле. «Фразеологизмле» деген термин

Айтымда фразеологизмлени табаргъа юйретиу; школ фразеологизмлени сёзлюгю бла къалай ишлерге керегин ангылатыу.

Фразеологизмлени сёз бирлешледен айыра билирге; фразеологизмлени хайырлана, айтымла къурай билирге, ала бла сёлешим тилде хайырлана билирге

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§ 63; 331-чю иш, фразиологизмлени антонимлерин табаргъа

21.04

Сынау жаздырма «Жаз башы»

Сынау дерс

Сынау жаздырма «Жаз башы»

Орфографиядан, пунктуациядан, лексикологиядан билимлер

ин тинтиу

Сынау жаздырма

да тюбеген халатла бла иш бардыра билирге

Сынау жаздырма

§ 63, къайтарыр

гъа

26.04

Морфология. Сез къурау. Орфография(6 с.)

Морфемика. Сёзлени къуралыулары эм тюрлениулери.

Жангы материалны ангылатыу

Морфемика. «Морфема», «Морфемика» терминле.

Морфемика. «Морфема», «Морфемика» терминле

Морфема, морфемика терминле бла шагъырей этиу, сёзлени морфемаларын табар

гъа юйрет

иу.

Сёзле

ни морфемаларын таба билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

§66-68; 343-чю иш, айтымла къураргъа

28.04

Сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъауланы тюрлюлери.

Жангы материалны ангылатыу

Сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъаула. Тамыр бла жалгъау.

Тамыр бла жалгъау деген морфемаланы юсюнден билимлерин теренлеу; сёзде тамыр бла сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъауланы табаргъа юйретиу

Сёзледе тамырны, сёз къураучу эм сёз тюрлендириучю жалгъауланы таба билирге, текст бла ишлей билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§ 70; 365-чи иш, жалгъаула

ны тюплерин ызларгъа

3.05

Тамырда эм жалгъауда ачыкъланы жазылыулары.

Жангы материалны ангылатыу

Тамырда эм жалгъауда ачыкъланы жазылыулары

Тамырда эм жалгъауда ачыкъланы жазылыула

ры

Тамырда эм жалгъауда ачыкъланы жюрютюлюулерини юсюнден билимни теренлеу, ачыкълары болгъан сёзлени халатсыз жазаргъа юйретиу.

Тамырда эм жалгъауда ачыкъ тауушлары болгъан сёзлени халатсыз жазаргъа юйренирге эм халатсыз жаза билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

§76; 398-чи иш, точкаланы орунларына харфланы салыргъа

5.05

Сёзню тамырында къысыкъланы жазылыулары.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзню тамырында къысыкъланы жазылыулары.

Сёзню тамырында къысыкъла

ны жазылыула

ры

Тамырда къысыкъла

ны жазылыуларын теренлеу, аллй къысыкълары болгъан сёзлени халатсыз жазаргъа юйретиу.

Тамырда къысыкъланы тюз жаза билирге, 15-18-чи орфограммаланы хайырлана билирге.

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§78; 408, 410,.413-чи ишле, жазаргъа (сайлап)

10.05

Сёзню жалгъауунда къысыкъланы жазылыулары.

Жангы материалны ангылатыу

Сёзню жалгъауунда къысыкъланы жазылыулары.

Сёзню жалгъауун

да къысыкъла

ны жазылыула

ры

Сёзлени жалгъауларында къысыкъланы халатсыз жазаргъа юйретиу, окъулгъан орфограммаланы къайтарыу

Сёзлени жалгъауларында къысыкълары болгъан сёзлени халатсыз жаза билирге; халатлары болгъан сёзледе халатны таба билирге

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

§79,421-чи иш кеслери эсденжазма жазаргъа

12.05

Сынау жаздырма «Тюз оноу»

Сынау дерс

Сынау жаздырма «Тюз оноу»

Орфографиядан, пунктуациядан, лексикологиядан, сёз къураудан билимлер

ин тохташдырыу.

Жаздырма

да тюбеген халатла бла иш бардыра билиу.

Сынау жаздырма

Орфограммаланы къайтарыр

гъа

17.05

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу(6 с.)

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу. Орфография.

Къайтарыу

Орфография Орфографияны баш жоркълары: морфология жорукъ, фонети

ка жорукъ, тарых жорукъ

Орфография Орфографияны баш жоркълары:морфология жорукъ,фонетика жорукъ, тарых жорукъ

Тил билимни бёлюмлерини юсюнден билимни тинтиу, орффографияны баш жорукълар

ын къайтарыу, халатсыз жазаргъа юйретиу.

Тил билимни баш жорукълар

ын, ала бла хайырлана , халатсыз жаза билирге

Дерслик бла ишлеу, жумушла тамамлау

433-чю иш, жазаргъа

19.05

Лексикология.

Жангы материалны ангылатыу

Лексикология.

Лексиколог

ия.

Лексиколог

ия бла фразеологияда окъулгъа

нны бирикдирирге, халатсыз жазаргъа юйретирге

Сёзлени, фразеологизмлени тюз хайырлана, айтымлада керекли тыйгъыч белгилени сала билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

436-чи иш,118-140б. теория материал

24.05

Сёз къурау.

Жангы материалны ангылатыу

Сёз къурау. Тамыр. Жалгъаула.

Сёзню морфология жаны бла къуралыуу, аны жалгъаула

ры эм аны тилде къуллукъла

ры.

Сёзлени тамырын, жалгъауларын таба, халатсыз жаза билирге

Орфография иш, дерслик бла ишлеу, кеслери алларына иш этиу

439-чу иш, жазаргъа

26.05

Морфология

Жангы материалны ангылатыу

Тилни кесеклери: ат,сыфат,санау,алмаш,этим

Морфологияда окъулгъан материалны бирикди

риу; орфографиядан билимлерин теренлеу

Тилни кесеклерин айыра билирге; орфограммаланы таныргъа

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

440-чы иш, жазаргъа

31.05

Синтаксис

Жангы материалны ангылатыу

Тилни кесеклери: ат,сыфат,санау,алмаш,этим

Тилни кесеклери: ат,

сыфат,санау,алмаш,этим

Айтымны членлерин бир бирден айыра билиу

Айтымны членлерин бирбирден айыра билирге; орфографияны эм пунктуация

ны жоруккъларын хайырланып кёлденжаз

ма жаза билирге.

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

444-чю иш, жазаргъа

синтаксис

Жангы материалны ангылатыу

Синтаксис. Пунктуация.

Синтаксис.

Пунктуация.

Орфография эм пунктуация жорукъланы тюз хайырлана билирге

Берилген темалагъа къысха хапарчыкъ, кёлденжа

зма жаза билирге

Соруулагъа жууап этиу, таблицала бла ишлеу, кеслери алларына иш

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАЛКАРСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ

6-го КЛАССА

Учитель: Жанатаева Л.А.

Категория певая

2015-2016 учебный год.

Малкъар тил

70сагъат. (андан 9 сагъат сёлешимни айнытыугъа)

V классда окъулгъанны къайтарыу (11 с).

1. Лексика. Сёзню лексика магъанасы. Бир магъаналы эм кёп магъаналы сёзле. Омонимле. Синонимле. Антонимле. Литература тил эм диалектле. Диалект сёзле. Усталыкъчы сёзле. Жангы сёзле эм эски сёзле. Фразеологизмле.

2. Ангылатма сёзлюкде башха тилледен алыннган, эски, диалект, усталыкъчы сёзлени таба билиу. Фразеология эм усталыкъчы сёзлени сёзлюклери бла хайырлана билиу.

Морфология. Орфография (2с.)

Тилни энчи эм болушлукъчу кесеклери. Тилни энчи кесеклерини бир бирден магъана, грамматика эм синтаксис къуллукъ жаны бла башхалыкълары.

Ат (19с).

1. Затланы атларын кёргюзтген сёзле. Аланы тюрлю-тюрлю шартлагъа кёре къауумлары. Энчи атланы жазылыулары. Атланы сёз тюрлендириучю эм сёз къураучу жалгъаулары. Атланы къуралыулары. Атны айтымда тюрлениую, аны морфология категориялары. Атны сан категориясы. Жангызлыкъ эм кёплюк санда жюрюген атла, жаланда кёплюк санда жюрюген атла. Атны иелик категориясы. Иеликни кёргюзтген мадарла. Атны болуш формалары. Иесиз атланы болушлары. Аланы айтымда къуллукълары. Атны баш болушуну синтаксис къуллукълары. Атны иеликчи болушуну формалары эм аланы синтаксис къуллукълары. Атны бериучю, орунлаучу эм башлаучу болушларыны синтаксис къуллукълары. Атны тамамлаучу болушуну формалары, аланы айтымда къуллукълары. Иели атланы болуш формалары. Аланы энчиликлери эм айтымда къуллукълары. Атланы жазылыулары. Сёз тюрлендириучю эм сёз къураучу жалгъаулары. Къуралмагъан атлада ачыкъланы эм къысыкъланы тюз жазылыулары (5-чи классда окъулгъан жорукъланы къайтарыу). Къош атланы къуралыулары эм жазылыулары.

2. Текстде атланы табыу. Аланы магъана жаны бла къауумларын, жазылыуларын кёргюзтюу, морфология къуралыуларын, грамматика категорияларын, айтымда къуллукъларын белгилей билиу.

Сыфат (9 с).

Затланы тюрлю-тюрлю шартларын кергюзтген сёзле. Сыфатланы магъана жаны бла баш къауумлары. Сыфатланы къуралыулары. Бош сыфатла эм къош сыфатла. Къош сыфатланы жазылыулары.

Сыфатланы айтымда жюрюулери (атны аллында эм атсыз) эм къуллукълары. Сыфатны даража формалары. Аллай формалары болгъан эм болмагъан сыфатла. Даража формаланы къуралыулары, жазылыулары эм айтымда къуллукълары.

2. Сыфатланы даража формаларын къурай билиу. Сыфатны бла баш болушда атдан къуралгъан айгъакълаучуну бир бирден айыра билиу.

Санау (9с).

I. Санаула эм аланы къауумлары. Санчы санауланы къуралыу жаны бла тюрлюлери: бош санаула, къош санаула. Аланы жазылыулары. Санауланы 11-ден 19-гъа дерилерини бирге жазылыулары. Къош санчы санауланы жазылыулары. Тизгинчи санауланы къуралыулары. Санчы эм тизгинчи санауланы айтымда къуллукълары. Аллай санауланы, айтымда ачыкълагъан сёзлери болмай келселе, энчиликлери. Юлюшчю санауланы къуралыулары эм айтымда къуллукълары. Къауумлаучу санауланы къуралыулары, магъана жаны бла энчиликлери, синтаксис къуллукълары эм жазылыулары.

2. Санчы санаудан санауланы бирси къауумларын къурай билиу. Аланы текстде таба, айтымны къайсы членлерини къуллукъларын толтургъанларын кёргюзте билиу.

Сёзлеу (8с).

Сёзлеуле эм аланы къуралыулары. Бош сёзлеуле эм къош сёзлеуле. Сёзлеулени магъана жаны бла къауумлары. Аланы синтаксис къуллукълары. Сёзлеуню тенглешдириу даража формасы. Сёзлеулени жазылыулары.
Текстде сёзлеулени тилни бирси кесеклеринден айыра билиу.

Алмаш (9 с).

Алмашла, аланы атланы, сыфатланы, санауланы эм сёзлеулени алмашындырып жюрюулери. Алмашланы къауумлары. Атланы алмашындырыучу (бетлеучю, кесимлеучю, соруучу, белгисиз, угъайлаучу) алмашла.
Сыфатланы алмашындырыучу (кёргюзтюучю, белгилеучю, соруучу, белгисиз) алмашла. Санауланы алмашындырыучу (соруучу, белгисиз, кёргюзтюучю) алмашла. Сёзлеулени алмашындырыучу (кёргюзтюучю, соруучу) алмашла. Алмашланы болушлада тюрлениулери, айтымда къуллукълары, жазылыулары.

Алмаш сёзлени тилни бирси кесеклеринден айыра, нени алмашындыргъанларын кёргюзте, айтымда къаллай сёзлеге къарагьанларын, къаллай синтаксис къуллукъланы толтургъанларын ачыкълай билиу.

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу (2 с.)

Тилни кесеклери. Атны морфология категориялары. Тилни энчи кесеклерини энчиликлери.

VI классны окъуучулары ангыларгъа эм эте билирге керекли затла

Текстде тилни энчи кесегине кирген сёзлени табыу.
Тилни энчи кесегине кирген сёзлени къалай къуралгъанларын кёргюзтюу.
Аллай сёзлени морфология шартларын ачыкълау.
Тилни энчи кесегине кирген сёзлени айтымда къаллай сёзле бла байланып, къаллай синтаксис къуллукъну толтуруп келгенлерин белгилеу.
Тилни энчи кесеклери бла байламлы берилген орфография жорукъланы тюз хайырланыу.
Окъулгъан пунктуация жорукъланы билиу, хайырланыу.
Сёлешиуде эм жазыуда тилни окъулгъан кесеклерини морфология категорияларын уста хайырланыу, оюмларын кесгин кёргюзтюу, устаз берген темалагъа, материал жыйып, «Мени улакъчыгъым», «Гелляны туудукълары», «Мени сюйген къоншум» дегенча къысха хапарчыкъла, кёлденжазмала жазыу.

Малкъар тил

6 класс

№

Темала

Сагъатла

Юйге иш

Датала

V КЛАССДА ОКЪУЛГЪАННЫ КЪАЙТАРЫУ (11 с.)

Бешинчи классда окъулгъанны къайтарыу. Фонетика, графика эм орфография.

§1-чи, 3-чю иш, жазаргъа

Сёзню фонетика жаны бла тинтиу

§2-чи, 4-чю бет, сёзню фонетика жаны бла тинтирге

Сёз къурам. Орфография. Сёз къурамны тинтиу

§3,4-чю, 8-чи иш, 7-чи бет, бир тамырлы сёзле къураргъа

Сёз тутуш

§5-чы, 17-чи иш, 7-чи бет, сайтымла къураргъа

Бош айтым. Бош айтымны тинтиу.

§6,7-чи,18-чы иш,13-чю бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

Къош айтым.

§8-чи, 20-чы иш,13-чю бет,айтымла къураргъа

Лексика эм фразеология.

§9-чу, 27-чи иш,16-чы бет, синонимлерин табып жазаргъа

Эркин жюрютюлген эм эркин жюрютюлмеген сезле.

§10-чу, 37-чи иш,20-чы бет, эркин жюрютюлген сёзлени табып жазаргъа

Диалектле бла усталыкъны белгилеген сезле.

Эскирген сезле бла жангы сёзле.

§11-чи, 43-чю иш,22-чю бет, жангы сёзлени табып жазаргъа

Фразеологизмле

§12-чю, 48-чи иш, фразеологизмлени табып жазаргъа

Сынау жаздыма «Къараимле»

Къайт.§12

МОРФОЛОГИЯ. ОРФОГРАФИЯ (2с).

Тилни энчи кесеклери. Халатла бла иш

§13-чю, 52-чи иш,28-чи бет,жазаргъа

Тилни болушлукъчу кесеклери.

§14-чю, 55-чи иш, бир туудукъ членли айтымла къураргъа

АТ (19с).

Ат. Атны ангылатыу.

§15-чи, 66-чы иш,34-чю бет, энчи атланы табып жазаргъа

Атланы къуралыулары. Атланы морфология мадар бла къуралыулары

§§16-17-чи, 73-чи иш,37-чю бет, жазаргъа

Сынау жаздыра «Таулу»

Къайт. §§15-16

Атланы сёз къураучу жалгъауларыны тюз жазылыулары. Халатла бла иш

§18-чи, 81-чи иш,40-чы бет, атла къурап жазаргъа

Къош атланы къуралыулары эм тюз жазылыулары.

§19-чу, 90-чы иш,44-чю бет, энчи эм тукъум атланы айырып жазаргъа

Атланы санлары.

§20-чы, 92-чи иш, 46-чы бет,жазаргъа

Иели атла.

§21-чи, 99-чу иш,50-чи бет, тыйгъыч белгилерин салып жазаргъа

Атланы болушлада жалгъаныулары.

§22-чи, 47-чи бет, сёзлени болушлада тюрлендирирге

Иесиз атланы болуш жалгъаулары.

§23-чю, 105-чи иш, 54-чю бет, жазаргъа

Сынау жаздырма «Орус тил»

Къайт. §§20-23

27.11

Баш болуш. Атланы ноль болуш жалгъаулары.

§24-25-чи, 112-чи иш,57-чи бет, жазаргъа

1.12

Иеликчи бла тамамлаучу болушланы жалгъаулары.

§26-чы, 117-чи иш, 59-чу бет, И.б.,Т.б. атланы табыып жазаргъа

4.12

Иеликчи бла тамамлаучу болушланы, иесиз атланы жалгъауларыны тюз жазылыулары.

§27-чи, 121-чи иш, 60-чы бет, керекли жалгъауланы къошуп жазаргъа

8.12

Бериучю болушдагъы иесиз атланы жалгъауларыны тюз жазылыулары.

§28-чи, 123-чы иш,62-чи бет, жазаргъа

11.12

Орунлаучу бла башлаучу болушла.

§29-чу, 129-чы иш, 65-чи бет, жазаргъа

15.12

Иели атланы жалгъаныулары.

§30-чу, 136-чы иш,69-чу бет, иели атланы болушлада тюрлендирип жазаргъа

18.12

Эсденжазма «Абайланы къала»

Каййт. §30

22.12

Иели атланы болуш жалгъауларыны тюз жазылыулары. Халатла бла иш

§31-чи, 139-чу иш,72-чи бет, жазаргъа

25.12

Атны морфология жаны бла тинтиу.

§32-чи, 69-чу бет

13.01

СЫФАТ(9с).

Сыфат аны магъанасы. Сыфатланы къуралыулары

§33,34-чю, 146,153-чю иш, 78-чи,80-чи бетле, (сайлап)

15.01

Сыфатланы даражалары. Кемлик даража.

§35,36-чы, 158-чи иш,82-чи бет,жазаргъа

20.01

Тенглешдириу даража.

§37-чи, 163-чю иш,84-чю бет, жазаргъа

22.01

Айырма даража.

§38-чи, 170-чи иш, 86-чы бет, жазаргъа

27.01

Тюз эм болжаллы сыфатла.

§39-чу, 174-чю иш,88-чи бет,

тюз эм болжаллы сыфатланы

айырып жазаргъа

29.01

Сыфатланы тюз жазылыулары.

§40-чы, 177-чи иш,90-чы бет, текстде сыфатланы табаргъа

3.02

Сынау жаздырма «Табйигъат уянды»

Сыфатны даражалары. Жорукъланы къайтарыргъа

5.02

Сыфатланы айтымда жюрютюлюулери.

§41-чи,179-чу иш,92-чи бет, жазаргъа

10.02

Сыфатны морфология жаны бла тинтиу.

§42-чи, 184-чю иш, окъургъа

12.02

САНАУ (9с).

Санау, Санауну магъанасы.

§43-чю, 187-чи иш, 97-чи бет, жазргъа

17.02

Санчы санау.

§44-чю, 193-чю иш, 99-чу бет, жазаргъа

19.02

Эсденжаздырма «Чыпчыкъчыкъ»

Къай. §41

24.02

Тизгинчи санаула.

§45-чи, 205-чи иш,104-чю бет, тизгинчи санауланы сёзле бла жазаргъа

26.02

Юлюшчю санаула.

§46-чы, 211-чи иш, 106-чы бет, жетмеген тыйгъыч белгилени сала жазаргъа

2.03

Къауумчу санаула.

§47-чи, 216-чы иш, 108-чи бет, жазаргъа

4.03

Санауланы тюз жазылыулары.

§48-чи, 222-чи иш,111-чи бет, санауланы сёзле бла жазаргъа

9.03

Cанауну морфология жаны бла тинтиу.

Санауну къайтарыу

11.03

Сынау жаздырма «Къуш»

Къайт. §44-48

16.03

СЁЗЛЕУ (8с).

Сезлеуню магъанасы.

§50-чи, 232-чи иш, 115-чи бет, жазаргъа

18.03

Сезлеулени къуралыулары.

§51-чи, 238-чи иш, 118-чи бет, бош сёзлеулени къош сёзлеуледен айырып жазаргъа

1.04

Тест заданияла

Сёзлеуню жоругъун къайтарыргъа

6.04

Къош сезлеулени тюз жазылыулары.

§52-чи, 245-чи иш, 121-чи бет, жазаргъа

8.04

Сезлеулени къауумлары.

§53-чю, 251-чи иш,123-чю бет, сорууларынг салыргъа

13.04

Сезлеулени даражалары.

§54-чю, 257-чи иш,126-чы бет, сёзлеулени табып жазаргъа

15.04

Сезлеуню морфология жаны бла тинтиу.

§55-чи, 263-чю иш,127-чи бет, сёзлеуню морфология жаны бла тинтерге

20.04

Эсденжаздырма «Жаз башы»

Къайт. §§50-54

22.04

АЛМАШ (9с).

Алмаш. Алмашны магъанасы.

§56-чы, 266-чы иш,131-чи бет, жазаргъа

27.04

Алмашланы къауумлары. Бетлеучю алмаш

§57-58-чи, 272-чи иш,134-чю бет, скобкаланы орунларына алмашланы сала жазаргъа

29.04

Кесимлеучю алмашла.

§59-чу, 277-чи иш,136-чы бет, жазаргъа

4.05

Кёргюзтюучю алмашла.

§60-чы, 279-чу иш, 138-чи бет, алмашланы къурамларын табаргъа

6.05

Соруучу алмашла. Белгилеучю алмашла.

§61-чи, 286-чы иш, 141-чи бет, белгилеучю алмашланы скобкалада кёргюзте жазаргъа

11.05

Сынау жаздырма «Мусаны жигитлиги»

Алмашланы къайтарыргъа

13.05

Белгисиз алмашла. Угъайлаучу алмашла.

§63-чю, 291,293-чю иш,143,144-чю бет, жазаргъа (сайлап)

18.05

Алмашланы тюз жазылыулары.

§65-чи, алмашлары болгъан айтымла къураргъа

20.05

Алмашланы морфология жаны бла тинтиу.

Алмашланы къайтарыргъа

27.05

ЖЫЛНЫ ИЧИНДЕ ОКЪУЛГЪАННЫ КЪАЙТАРЫУ (3с).

Тест заданияла

Айтымла къураргъа

Сёзлеу

Текстде сёзлеулени айырып жазаргъа

Ат

Энчи атла бла тукъум атланы текстде айырыргъа

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАЛКАРСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ 7-го КЛАССА

Учитель: Жанатаева Л.А.

Категория: перва

2015-2016 учебный год.

Малкъар тил

70 с. (андан 10 с. - сёлешимни айнытыугъа)

VI классда окъулгьанны къайтарыу (2 с.)

Тилни энчи кесеклери. Аланы магъана жаны бла энчиликлери. Атны морфология категориялары. Сыфат бла сёзлеу. Аланы бир бирден энчиликлери. Алмаш сёзле. Аланы къауумлары, болушлада тюрлениулери.

Этим. (барысы да 53 с.)

1.Этимни юсюнден I-IV класслада окъулгъанны къайтарыу. Этимни магъана жаны бла къауумлары. Этимни къуралыуу. Морфология мадар бла къуралгъан этимле. Толу магъаналы этимле эм болушлукъчу этимле. Тилде болушлукъчу этимлени къуллукълары. Бол, эт, башла, тебире, боша, тур, къой, ий, жибер деген болушлукъчу этимле. Эсе, эди деген кесекчиклени аладан башхалыкълары. Аланы болушлукълары бла къуралгъан къош этимле. Аланы къауумлары. Къош этимлени къуралыу жаны бла къаууму.

Этимни иели формасы(29с).

Этимни айтымда иели эм иесиз формалада жюрютюлюую. Этимни морфология категориялары. Аны бет эм сан формалары. Этимни хаулаучу эм угъайлаучу формалары. Аны угъайлаучу формасыны къуралыуу. Этимни къарыулаучу эм къарыуламаучу формалары. Этимни соруучу формасы, аны къуралыуу. Этимни айырма категориясы. Этимни айырмаларыны къауумлары. Аны баш айырмасыны ноль жалгъаулу болгъаны. Хапарчысы аллай айырмадан къуралгъан айтымла. Этимни араш, зорлаучу, къысыучу эм къайтыучу айырмалары. Аланы къуралыулары эм магъана жаны блл энчиликлери. Этимни айырма формаларыны жазылыулары. Кёчюучю эм кёчмеучю этимле. Этимни туруш категориясы. Этимни туруш формалары, аланы къуралыулары эм жазылыулары. Этимни заман категориясы. Этимни заман формалары, аланы къуралыулары, айтымда жюрютюлюулери эм жазылыулары.

Этимни иесиз формалары(22с).

Этимни белгисиз формасы (инфинитив). Аны къуралыуу, айтымда жюрютюлюую. Этимни белгисиз формасы къурагъан айланчла. Аллай айланчлы айтымда тыйгъыч белгиле. Этимсыфат. Аны заман формалары, аланы къуралыулары. Этимсыфатны айтымда жюрютюлюую. Этимсыфат айланч, аллай айланчлы айтымда тыйгъыч белгиле. Этимсыфатны заман формаларыны жазылыулары. Этимча. Этимчаны биринчи тюрлюсю. Аны къуралыуу. Этимчаны айтымда къуллугъу. Этимча айланч, аны айтымда къуллугъу. Этимчаны жазылыуу.

■ Этим ат. Аны айтымда къуллугъу, айланч къурап жюрюую, жазылыуу.

2. Этимни баш айырма формасындан аны бирси айырма эм туруш формаларын къурай билиу; аны грамматика категорияларыны тилде къуллукъларын кёргюзтюу; аланы нелени болушлукълары бла берилгенлерин текстледе белгилеу.

Тилни болушлукъчу кесеклери барысы да(16с).

Сонгурала эм сонгура атла ( 4 с.)

1. Тилни болушлукъчу кесеклери. Сонгурала. Болуш жалгъауланы бла сонгураланы айтымда къуллукълары. Сонгураланы къуралыу эм магъана жаны бла баш къауумлары. Сонгура атла. Аланы айтымда сонгурала бла тенглешдириу. Сонгураланы бла сонгура атланы жазылыулары.

2. Айтымда сонгураланы бла сонгура атланы бир бирден айыра билиу, къуллукъларын кёргюзтюу.

Байламла (5с.)

Байламла. Аланы морфология шартлары эм синтаксис къуллукълары. Бош байламла эм къош байламла. Тенг жарашдырыучу байламла эм бойсундуруучу байламла. Аланы айтымда жюрютюлюулери. Байламланы жазылыулары.

Айтымда байламланы таба билиу, аланы тюз хайырланыу. Бла деген байламны бла деген сонгурадан айыра билиу.

Кесекчикле (4 с.)

Кесекчикле. Аланы къуралыу жаны бла къауумлары; кесекчиклеге саналгъан сёзле эм жалгъаула. Кесекчиклени магъана жаны бла къауумлары, жазылыулары.

Кесекчиклени айтымда таба, къаллай къуллукъда жюрюгенлерин кёргюзте, тюз хайырлана билиу.

Междометие (2 с.)

Междометияла. Аланы жазылыулары. Междометиялы айтымлада тыйгъыч белгиле.

Междометиялы айтымланы тюз окъуй билиу. Междометиялы айтымлада керекли тыйгъыч белгилени сала билиу.

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу (1 с.)

Тилни энчи эм болушлукъчу кесеклери. Аланы бир бирден айырыу. Этим. Аны морфология категориялары. Этимни иесиз формалары. Аланы айтымда жюрютюлюулери.

VII классны окъуучулары ангыларгъа эм эте билирге керекли затла

1. Тилни болушлукъчу эм энчи кесеклерин бир бирден айырыу.

Этимни бет, туруш, айырма, сан категорияларын неле кёргюзтгенлерин, ол категорияланы тилде неге керек болгъанларын ачыкълау.

Этимни иесиз формаларыны бла иели формаларыны энчиликлерин кёргюзтюу.

Этимни иесиз формаларыны айтымда къалай жюрюгенлерин белгилеу.

Айланч деп неге айтылгъанын кёргюзтюу.

Айланч айтымла къурау, алада тыйгъыч белгиле салыу.

Тилни болушлукъчу кесеклерини энчиликлерин кёргюзтюу, аланы айтымда къалай жюрютюлгенлерин къаллай къуллукъланы толтургъанларын ачыкълау.

Жылны ичинде окъулгьан затланы хайырланып, «Кюз артында», «Ташыуул», «Къойчу къошда», «Бизни элде или адамла», «Мени шуёхларым», «Мени ана тилим - жаным-тиним», «Мени аппам» дегенча темалагъа кёлденжазма жазыу, хапар айтыу.

Малкъар тил

7- чи класс.

№

Темала

Сагъатла

Датала

АЛТЫНЧЫ КЛАССДА ОКЪУЛГЪАННЫ КЪАЙТАРЫРГЪА (2с).

Малкъар тил тюрк тиллени бириди.

149-чу бет, окъургъа

Алтынчы кылассда окъулгъанны къайтарыу.

Тилни энчи кесеклери

§1-чи, 36-чы иш, 160-чы бет, тилни кесеклерин табып жазаргъа

Этим. (барысы да 53с).

Этим. Этимни магъанасы, къуралыулары

§2-3-чю, 44-чю иш, 165-чи бет, этимлени табып жазаргъа

Болушлукъчу этимле. Фразеологизмле бла къош этимле

§4-5-чи, 58-чи иш, 170-чи бет, къош этимли айтымланы жазаргъа

Этимни иели формасы(29с).

Этимни иели формалары.

§6-чы, 63-чю иш, 173-чю бет, этимни бетин тохташдырыргъа

Этимни бети.

§7-чи, 69-чу иш, 175-чи бет, жазаргъа

Этимни саны.

§8-чи, 74-чю иш, 178-чи бет, жазаргъа

Сынау жаздырма «Къалауур» 22-чи бет

§§7-8-чи жорукъну къайтарыргъа

Халатла бла иш. Этим хапарчыланы жазылыулары.

§9, 179-чу бет айтымла къураргъа

Этимни угъайлаучу формалары.

§10-чу, 79-чу иш, §181-чи бет, уъайлаучу этимлени белгилеп жазаргъа

Этимни къарыулаучу эм къарыуламаучу формалары. Аланы тюз жазылыулары

§11-12 чи, 82-чи иш, 183-чю бет, айтымла къурап жазаргъа

Этимни соруучу формасы

§13-чю, 85-чи иш,185-чи бет, жазаргъа

Этимни айырмалары. Баш айырма.

§14-чю, 87-чи иш,186-чы бет, жазаргъа

Эсденжаздырма «Башил аууз» 34-чю бет

§§13-14 жорукъну къайтарыргъа

Араш айырма

§15-чи, 94-чю иш,188-чи бет, баш эм араш айырмаланы белгилеп жазаргъа

Зорлаучу эм къкйтыучу айырма

§16-чы, 96-чы иш,190-чы бет, зорлаучу айырмалы сёз тутушланы айырып жазаргъа

Къысыучу айырам

§17-чи, 101-чи иш, 191-чи бет, таблицаны этерге

Этимни айырма формалары жазылыулары

§18-чи, 103-чю иш, 192-чи бет, точкаланы орунларына керекли харфланы къошуп жазаргъа

Кёчюучю эм кёчмеучю этимле

§19-чу, 109-чи иш, 194-чю бет

Этимни турушлары. Туура туруш

§20-21-чи, 117-чи иш,198-чи бет, тура турушдагъы этимлени табып жазаргъа

Буйрукъчу туруш

§22-чы, 123-чю иш,201-чи бет, этимлени 2-чи, 3-чю бетледе, буёрукъчу турушха сала жазаргъа

Шарт туруш

§23-чю, 126-чи иш, 202-чи бет, сёзлени шарт туруш формагъа салыргъа

Ыразычы туруш

§24-чю, 135-чи иш,206-чы бет, харфла бла тыйгъыч белгилерин сала жазаргъа

Этимни заманлары. Этимни бусагъат заманы

§25-чи, 145-чи иш,210-чу бет, жазаргъа

Сынау жаздыма «Сеийрлик къурулушчула»

58-чи бет

§§20-24-чю, этимни турушларын къайтарыргъа

Халтла бла иш. Эимни озгъан заманы

§26-чы, 149-чу иш, 212-чи бет, этимлени озгъан замангъа сала жазаргъа

Этимни узайгъан заманы

§27-чи, 152-чи иш,214-чю бет, жазаргъа

12.12

Этимни узакъ озгъан заманы

§28-чи, 159-чу иш,217-чи бет, хапарны бусагъат заманга буруп жазаргъа

17.12

Сынау жаздырма «Уста къолла» Соттаева Л.

§§25-28-чи, Этимни заманларын къайтарыргъа

19.12

Этимни боллукъ заманы. Халатла бла иш

§29-чу, 167-чи, 221-чи бет келлик замманны этимлерин таба жазаргъа

24.12

Этимни заман формаларыны жазылыулары

§30-чу, 169-чу иш,222-чи бет, жетмеген харфланы къошуп жазаргъа

26.12

Этимни этимни морфология жаны бла тинтиу

Иели этимлени къайтарыу, 171-чи бет

14.01

Иели этимлени къайтарыу

Иели этимлеге айтымла къураргъа

16.01

Этимни иесиз формасы(22с).

Этимни иесиз формалары

§32-чи,181-чи иш,

230-чу бет,белггисиз формадагъы этимлени жетишмеген харфларын къошуп жазаргъа

21.01

Этимни белгисиз формасы(инфинитив) аны магъанасы

§33-чю, Этимни иесиз формасын хайырлана хапарчыкъ къураргъа

23.01

Этимни белгисиз формасыны айтымда жюрютюлюую

§34-чю, 183-чю иш,

231-чи бет, жазаргъа

28.01

Тест ишле бла ишлеу

30.01

Эсденжаздырма «Тарыхыбыздан»

33-чю бет Соттаева Л.

§§32-34-чю, этимни белгисиз формасын къайтарыу

4.02

ЭТИСЫФАТ

Этимсыфат. Этимсыфатны магъанасы

§35-чи, 187-чи иш,

233-чю бет, текстде этимсыфатланы табып жазаргъа

6.02

Этимсыфатны бусагъат заманы

§36-чы, 193-чю иш,

235-чи бет,скобкада сёзлени этимсыфатны бусагъат заманына сала жазаргъа

11.02

Этимсыфатны боллукъ эм келлик заманы

§37-чи, 193-чю иш, 237-чи бет, жазаргъа

13.02

Этимсыфатны озгъан заманы. Этимсыфатны озгъан заманыны тюз жазылыуу

§39-40-чы, 205-чи иш, 240-чы бет, жалгъауланы жазылыуларын ачыкъларгъа

18.02.

Сынау жаздырма « Къонакъ жаратмады»

85-чи бет

§§36-40-чы, къайтарыргъа

20.02

Этимсыфатны атны магъанасында жюрюлютюую.

§41-чи, 240-чы иш,

241-чи бет, жазаргъа

25.02

Этимсыфат айланч. Этимсыфат эм этимсыфат айланчлы айтымлада тыйгъыч белгилери

§42-чи, 212-чи иш,

244-чю бет, айтыманы членлерин белгилерге

27.02

Этимсыфатны морфология жаны бла тинтиу

§42-чи, жорукъну къайтарыргъа

3.03

Этимсыфатны къайтарыу

Соруулагъа жууап этерге

5.03

Эсденжазма «Къырчыгъа бла жюжек»

37 -чи бет Соттаева Л.

§§35-42-чи бетле жорукъланы къайтарыргъа

10.03

ЭТИМЧА

Этимча . Этимчаны магъанасы

§44-чю, 216-чы иш,247-чи бет, этимчаланы табып жазаргъа

12.03

Этимчаны къуралыуу

§45-чи, 220-чы иш, 249-чу бет,жазагъа

17.03

Этимча айланч эм алада тыйгъыч белгиле

§47-чи, 231-чи иш,254-чю бет, тыйгъыч белгилерин сала жазаргъа

19.03

Этимчаны жазылыулары

§48-чи, 235-чи иш,257-чи бет, жазаргъа

2.04

Этимчаны морфология жаны бла тинтиу. Этимчаны къайтарыу

Этимчаны морфология жаны бла тинтерге

7.04

ЭТИМ АТ

Этим атны ангылатыу

§50-чи, 239-чу иш,261-чи бет, сёзледен этим атла къураргъа

9.04

Этим атланы жазылыулары.

§51-чи, 241-чи иш,262-чи бет, этим атла къураргъа

14.04

ТИЛНИ БОЛУШЛУКЪЧУ КЕСЕКЛЕРИ(15с).

Сонгурала (4с).

Тилни болушлукъчу кесеклери. Сонгурала. Сонгураланы магъаналары

§52-чи, 245-чи иш,

265-чи бет, жазаргъа, нарт сёзлни магъаналарын ангылатыргъа

16.04

Сонгурала бла болушла.

§53-чю, 247-чи иш,266-чы бет, сонгураланы хайырлана айтымла къураргъа

21.04

Сонгураланы къуралыулары.

§54-чю, 248-чи иш, 267-чи бет сонгураланы табып жазаргъа

23.04

БАЙЛАМЛА(5с).

Байламланы магъаналары

§55-чи,253-чю, 270-чи бет, точкаланы орунларына керекли байламланы сала жазаргъа

28.04

Байламланы къуралыуларына кёре къауумлары

§56-чы, 256-чы иш, 271-чи бет, жыйымдыкъ байламлары болгъан айтымланы айырып жазаргъа

30.04

Тенг жарашдырыучу байламла

§57-чи, 262-чи иш,273-чю бет, жазаргъа

5.05

Байламланы жазылыулары.

§58-чи, 267-чи иш,276-чы бет, таблицаны толтурургъа

7.05

Байламланы морфология жаны бла тинтиу

Байламны морфология жаны бла тинтиу

12.05

Сынау жаздырма «Фахму бла акъыл» 128-чи бет

§§55-58-чи, жорукъланы къайтарыргъа

14.05

КЕСЕКЧИКЛЕ(4с).

Кесекчикле. Кесекчиклени магъаналары, къауумлары

§61-чи, 276-чы иш, байламланы тюплерин ызларгъа

19.05

Кесекчиклени жазылыулары, жазылыулары, аланы байламдан башхалыкълары

§63-чю,287-чи иш, жазаргъа

26.05

МЕЖДОМЕТИЯЛА(2с).

Междометияла. Междометияланы магъанасы. Междометияланы къуралыулары эм тыйгъыч белгилери. Эриклеу сёзле

297-чи иш, тыйгъыч белгилерин сала жазаргъа

28.05

Къарамчы сёзле, къуралыулары, жазылыулары, тыйгъыч белгилери.

§68,69-чу, 195-чи иш

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАЛКАРСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ 8-го КЛАССА

Учитель: Жанатаева Л.А.

Категория: первая

2015-2016 учебный год.

Малкъар тил

8 КЛАСС

34 с. (андан 5 с. - сёлешимни айнытыугъа)

Озгьан жылда окъулгъанны къаитарыу (3 с.)

Грамматика. Тилни кесеклери. Тилни энчи кесеклери. Ат эм аны болушлары. Атны бирча формалы болушлары. Атны иелик категориясы. Тилни ат кесеклери, аланы айтымда къуллукълары.

Синтаксис. (31с).

Сёз тутуш (6с).

Сёз тутуш (5-чи классда окъулгъанны къайтарыу эм кенгертиу). Сёз бирлешле бла сёз тутушла. Сёз тутушда баш эм бойсуннган сёз. Сёз тутушда сёзлени бирге байланыулары.

Сёзлени бир бирге тенг жарашыу халда байланыулары. Сёзлени бир бирге бойсунуу халда байланыулары; этим сёз тутушла эм ат сёз тутушла. Аланы тюрлюлери.

Синтаксис сёз тутушла эм фразеология сёз тутушла.

Сёз тутушланы къуралыу жаны бла тюрлюлери. Сёз тутушланы магъана жаны бла тюрлюлери. Сёз тутушланы магъана жаны бла къауумлары.

2. Сёз тутуш бла сёз бирлешни бир бирден айырыу. Сёз тутушну баш эм бойсуннган сёзюн табыу. Аланы бир бирге байланыуларын кёргюзтюу. Тагьылыуну, къысылыуну, келишиуню ангылатыу. Сёз тутушланы къал-лай къауумлагъа юлешиннгенлерин аланы энчиликлерин ачыкълау.

Айтым (1с).

Айтым эм аны баш шартлары: хапарчылыгъы, къарамчылыгъы, ахыр интонащиясы.

с1. Айтымланы тилде къуллукъларына кёре тюрлюлери. Аланы ахырларында тыйгъыч белгиле. Айтымда логика басым. Аны къуллугъу. Айтымда сёзлени орунлары.

2. Бош айтымны сёзден бла сёз тутушдан айыра билиу. Айтымланы тилде къуллукъларына кёре тюрлюлерини энчиликлерин кёргюзте билиу, керекли интонация бла окъуу. Айтымда логика басымны хайырлана билиу.

Эки баш членли айтымла (2с).

Эки баш членли айтымланы ангылатыу. Аллай айтымланы къауумлары: жайылмагъан айтымла эм жайылгъан айтымла.

Айтымны баш членлери (5с).

Башчы эм аны къуралыу жаны бла тюрлюлери. Хапарчы, аны тюрлюлери эм аланы къуралыулары. Башчыны бла ат хапарчыны араларында тирени жюрютюлген кезиую.

Башчыны бла хапарчыны бир бирлери бла келишиулери.

Жайылмагъан эм жайылгъан бош айтымланы бир бирден айыра, башчыны бла ат хапарчыны араларында тире салыуну жоругъун тюз хайырлана билиу.

Айтымны сансыз членлери (7с).

1. Айтымны сансыз членлерини юсюнден окъулгъанны къайтарыу. Айтымны сансыз членлерини баш членлерине къысылып, тагъылып, ала бла келишип жюрюулери.

Толтуруучу. Аны формалары эм айтым къурауда магъанасы. Толтуруучуну хапарчыгъа къалай байланнганына кёре тюрлюлери: тагъылгъан толтуруучула, къысылгъан толтуруучула. Сёдегей толтуруучу. Аны къуралыуу. Туура толтуруучу. Аны формалары эм къуралыуу. Толтуруучуну къуралыу жаны бла къауумлары.

Болум. Болумланы хапарчыгъа къалай байланнганларына кёре къауумлары: къысылып келген болумла, тагъылып келген болумла. Аллай болумланы къуралыулары. Болумланы магъана жаны бла къауумлары (орунчу, заманчы, сылтаучу, ёлчемчи, муратчы, шартчы, халчы болумла). Болумланы къуралыу жаны бла къауумлары.

Айгъакълаучу. Айгъакълаучуланы къуралыу жаны бла тюрлюлери. Аланы айтымда айгъакъланнган сёзге къалай байланнганларына кёре тюрлюлери. Айгъакълаучуланы магъана жаны бла къауумлары.

2. Айтымны членлерин синтаксис жаны бла бир бир ден айыра бютиу.

Айтымда сёзлени орунлары. Логика басым

Бир баш членли айтымла (2 с).

1. Бир баш членли айтымланы иелери къаллайла болгъанларына кёре тюрлюлери. Иесиз айтымла. Аталгъан айтымла. Аланы магъана жаны бла баш къауумлары.

2. Бир баш членли айтымла къурай, аланы сёлешиуде, жазылыуда да хайырлана билиу.

Кем айтым (1с).

Тюрлю-тюрлю членлери жетмеген айтымла.

Къош айтымлада эм ушакълада кем айтымланы хайырлана билиу.

Айтымны бир туудукъ членлери(3с)

1. Айтымны бир туудукъ членлерини юсюнден окъулгъанны къайтарыу. Айтымны бир туудукъ членлерини бир бирге тенг жарашдырыучу (жалгъаучу, айырыучу, къаршылаучу) байламланы болушлукълары бла жалгъаныулары. Бир туудукъ членли айтымлада жыйышдырыучу сёзле. Аллай айтымлада тыйгъыч белгиле.

2. Бир туудукъ членли айтымланы тюз окъуй, керекли тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Кийирилген сёзле, айланыула эм междометияла (2с).

Айтымда кийирилген сёзле эм айтымла, тилде аланы къуллукълары. Аллай сёзлю айтымлада тыйгъыч белгиле. Айланыу. Жайылмагъан эм жайылгъан айланыу. Айланыулу айтымда тыйгъыч белгиле. Къошакъ айтым. Ол кийирилген айтымда тыйгъыч белгиле. Междометиялы айтымла. Алада тыйгъыч белгиле.

Кийирилген сёзлю, айланыулу эм междометиялы айтымланы керекли интонация бла окъуй эм тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Айтымны айырылгъан членлери (2с).

Айтымны членлерини айырылыулары. Айырылгъан айгъакълаучула эм болумла. Айырылгъан болумлу эм айгъакълаучулу айтымлада тыйгъыч белгиле. Айырылгъан толтуруучула. Аллай толтуруучулу айтымлада тыйгъыч белгиле. Айтымны белгилеучю членлерини айырылыулары. Айырылгъан къошулуучу членли айтымлада тыйгъыч белгиле.

Айырылгъан членли айтымланы кереклисича окъуй, тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Тюз сёзлю эм сёдегей сёзлю айтымла

Тюз сёз бла сёдегей сёз. Тюз сёзлю айтымла, алада тыйгъыч белгиле. Ушакъ. Цитата. Цитаталы айтымда тыйгъыч белгиле.

Тюз сёзлю эм цитаталы айтымланы кереклисича окъуй, тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу

Айтымны баш членлери. Айтымны сансыз членлери. Аланы айтымда башха сёзлеге байланыу жаны бла тюрлюлери: айтымны бир бирлери бла келишген членлери (башчы бла хапарчы, иеликчи болушдагъы сёзден къуралгъан айгъакълаучу бла ол къурагьан сёз); айтымны хапарчыгъа къысылып келген членлери (болумла, толтуруучула); башчыгъа, толтуруучугъа эм атдан къуралгъан болумгъа къысылып келген членлери (болумла, толтуруучула); башчыгъа, толтуруучугъа эм атдан жъуралгъан болумгъа къысылып келген члени (айгъакълаучу). Айтымны членлерини къуралыу жаны бла тюрлюлери. Айтымны бош эм къош членлери. Айтымны айланч членлери. Аланы къуралыу жаны бла тюрлюлери. «Башчылы» айланчла. Аланы айтымда башхалыкълары.

VIII классны окъуучулары ангыларгъа эм эте билирге керекли затла

Сёз тутушланы къауумлагъа юлешиу. Аланы бойсуннган кесеклерини баш кесеклерине къалай байланнганларын кёргюзтюу.

Айтымны сёзден бла сёз тутушдан айырыу.

Айтымны баш членлерини бла сансыз членлерини энчиликлерин кёргюзтюу. Айтымны синтаксис жаны бла тинтиу.

Айтымны членлерини бир бирлерине къалай байланнганларын тохташдырыу.

Айланч членли, айырылгъан членли, кийирилген сёзлю, междометиялы эм айланыулу айтымланы тюз окъуу, керекли тыйгъыч белгилерин салыу, хайырлана билиу.

Айтымда логика басымны къаллай къуллугъу болгъанын кёргюзтюу.

Жайылгъан эм жайылмагъан айтымланы энчиликлерин кёргюзтюу.
Толу эм кем айтымланы бир бирден айырыу.
Айтымланы къуралыу жаны бла тюрлюлерин (иели, иесиз айтымланы, аталгъан айтымланы) ачыкълау.
Программа материалны хайырланып, «Мени шуёхуму адамлыгъы», «Изеуде», «Бизни къоншуларыбыз». «Халкъда бизни сюйген адетлерибиз» деген темаладан къысха хапарла жарашдырып айтыу, кёлденжазмала жазыу.

Малкъар тил

8 класс

№

Темала

Сагъатла

Юйге иш

Датала

ОЗГЪАН ЖЫЛДА ОКЪУЛГЪАННЫ КЪАЙТАРЫУ(3с).

Озгъан класслада окъулгъанны къайтарыу. Тилни граматикасы. Тилни энчи кесеклери

4-чю бет

2-чи иш, 5 бет, тилни кесеклерин табаргъа (сайлап)

Ат эм аны болушлары. Бирча формалы болушла эм аланы энчиликлери

Атны иелик категориясы

20-чы иш, 19 бет,болушлада тюрлендирирге

Этимле эм тилни ат кесеклери. Тилни болушлукъчу кесеклери

33-чю иш, 25бет

36-чы иш, 29 бет, скобкаланы ача жазаргъа (сайлап)

СИНТАКСИС(31с).

Сёз тутуш (6с).

Сёз тутушну ангылатыу

46-чы иш, 34бет, сёз тутушла къураргъа

Сёз тутушда сёзлени бир бирге байланыулары

53-чи иш, 38бет, сёз тутушла жазаргъа

Сынау жаздырма «Суу чыпчыкъ»

Къайт.§§3,4

Этим сёз тутушла бла ат сёз тутушла

66-чы иш, 45бет, ат эм этим сёз тутушла жазаргъа

Синтаксис сёз тутушла эм фразеология сёз тутушла.

69-чу ишле, 46 бет, айтымла къураргъа

Сёз тутушланы къуралыуларыа кёре эм магъана жаны бла тюрлюлери. Сёз тутушну ситаксис жаны бла тинтиу

70-чи иш, 47 бет, бош эм къош сёз тутушланы жазаргъа

Айтым (1с).

Айтым эм аны баш шартлары эм тилде къуллукъларына кёре тюрлюлери

87-чи иш, 57бет, 3-4 айтым къураргъа

Эки баш членли айтымла (2с).

Эки баш членлери болгъан айтымланы ангылатыу. Жайылгъан эм жайылмагъан айтымла

96-чы иш, 66 бет, жайылгъан эм жайылмагъан айтымла жазаргъа

Сынау жаздырма «Ахшы умутла»

Къайт§§12,

13,14

Айтымны баш членлери(5с).

Айтымны баш членлери. Башчы эм аны къуралыу жаны бла тюрлюлери

104-чю иш, 71 бет, нарт сёзле жазаргъа

Этим хапарчы эм аны къуралыуу

110-чу иш, 74 бет, айтымлада баш ченлени табаргъа

11.12

Ат хапарчы. Аны къуралыу жаны бла тюрлюлери

117-чи иш, 78 бет, жазаргъа

18.12

Айланч хапарчы

126-чы иш, 82 бет, айтымны баш членлерин табаргъа

25.12

Айтымны баш членлерини араларында тире салыу

Айтымны баш членлерини бир бирлери бла келишиулери. Хапарчыны бир туудукъ башчыла бла келишиулери.

129-чу иш Чась- 2,

85 б.

134-чю иш, 89 бет хапарчыланы керекли формагъа сала жазаргъа (сайлап)

15.01

Айтымны сансыз членлерин анылатыу(7с).

Толтруучу. Кем айтымны толтрууда аны къуллугъу. Толтруучуланы къуралыу юлгюлери

144-чю иш, 96 бет, синтаксис жаны бла тинтерге

22.01

Эсденжаздырма «Темирбекни дерти»

Къайт.§§21,22

29.01

Туура эм сёдегей толтруучу. Толтруучуну къуралыу жаны бла къауумлары

153-чю иш, 102 бет, керекли сёзлени сала жазаргъа

5.02

Болум , аны магъана эм къуралыу жаны бла тюрлюлери

159-чу иш, 108 бет, болумланы, толтруучуланы тюплерин ызларгъа

12.02

Айгъакълаучу. Аны къуралыу эм магъана жаны бла къауумлары

166-чы иш, часть-2,

116 бет, айгъакъчуланы тюплерин ызларгъа (сайлап)

19.02

Ачыкълаучу. Эки баш членли айтымланы синтаксис жаны бла тинтиу

171-чу иш, 120 бет, смнтаксис жаны бла тинтерге

26.02

Сынау жаздырма

Къайт. §27

4.03

Бир баш членли айтымла(2с).

Иели бир баш членли айтымла

190-чы иш,132бет,ортакъ иели айтымланы жазаргъа

11.03

Сёдегей иели айтымла. Иесиз айтымла. Аталгъан айтымла

196-чы иш,136 бет, иесиз айтымланы жазаргъа

18.03

Кем айтымла(1с).

Кем айтымла, аланы къауумлары. Членмеген айтымла.

212-чу иш, 147 бет, членмеген айтымланы табаргъа

1.04

Айтымны бир туудукъ членлери(3с).

Айтымны бир туудукъ членлерин ангылатыу

216-чы иш,152 бет, синтаксис жаны бла тинтерге

8.04

Бир туудукъ членли айтымлада тыйгъыч белгиле.

221-чи иш Часть-2,

157 бет, тыйгъыч белгилени салыргъа

15.04

Бир туудукъ членли айтымлада жыйышдырыучу сёзле.Аллай сёзлю айтымлада тыйгъыч белгиле

225-чи иш, 160 бет, тыйгъыч белгилени салыргъа

22.04

Кийирилген сёзле, айланыула эм междометияла(2с).

Кийирилген сёзле, айланыула эм междометияла. Айланыуну ангылатыу

238-чи иш, 171бет, тыйгъыч белгилерин салдыргъа

29.04

Эсденжздырма «Ышаныу»

Къайт. §40

6.05

Айтымны айырылгъан членлери (2с).

Айтымны айырылгъан членлерин ангылатыу. Айырылгъан ачыкълаучу.

247-чы иш, 178бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

13.05

Айырылгъан айланч болум. Айырылгъан толтруучула эм алада тыйгъыч белгиле

271-чи иш, 195 бет

20.05

Айыртыучу, къошулуучу членли айтымлада тыйгъыч белгиле

276-чы иш, тыйгъыч белгилерин салыргъа

27.05

Жылны ичинде окъулгъанны къайтарыу

РАБОЧАЯ ПРОГРАММА ПО БАЛКАРСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ 9-го КЛАССА

Учитель: Жанатаева Л.А.

Категория: первая

2015-2016 учебный год.

Малкъар тил

9 КЛАСС

35 сагъат (андан 5с. - сёлешимни айнытыугъа

Киришиу

8-чи классда окъулгъанны къайтарыу(4с).

Айтымны сансыз членлерини баш членлерине къысылып, тагъылып неда ала бла келишип жюрюулери. Айтымны баш членлерини бир бирлери бла келишиулери. Малкъар тилде айланчла. Аланы магъана жаны бла айтымгъа ушаулары. Айтымланы бла айланчланы энчиликлери.

Къош айтым(1с).

Къош айтымланы къауумлары: тенг жарашхан къош айтымла эм бойсуннган къош айтымла. Аланы кесеклерини бир бирге магъана эм грамматика жаны бла байланыуларында болгъан энчиликле.

КЪОШ АЙТЫМЛАНЫ КЪАУУМЛАРЫ

Тенг жарашхан къош айтымла(5с).

Тенг жарашхан къош айтымны кесеклерин бир бирге байлар ючюн хайырланылгъан мадарла: тенг жарашдырыучу интонация, тенг жарашдырыучу байламла, кёргюзтюучю алмашла, иеликчи жалгъаула, къош айтымны кесеклерини экисине да бирча къарагъан сёзле. Байламлы тенг жарашхан къош айтымла (жалгъаулу байламлы, айырыучу байламлы). Аллай айтымлада тыйгъыч белгиле. Байламсыз тенг жарашхан къош айтымла. Алада тыйгъыч белгиле.

Тенг жарашхан къош айтымланы таба, тюз айыра, хайырлана, тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Бойсуннган къош айтым(20с).

Бойсуннган къош айтым.Аны баш кесеги эм бойсуннган кесеги. Бойсуннган къош айтымны бойсуннган кесегини членлерини бирини орунуна жюрюую (Мен билеме: сен къойчуса. Бизге белгилиди: Азиз инженерди). Бойсуннган къош айтымны кесеклернни байланыуларына кёре тюрлюлери: байламлы къош айтымла, байлам сёзлю къош айтымла, байламсыз къош айтымла. Бойсуннган къош айтымланы бойсуннган кесеклерини къаллайла болгъанларына кёре къауумлары (бойсуннган башчы, хапарчы, толтуруучу, айгъакълаучу, болумчу, сансыз кесеклери болгъан къош айтымла). Ортакъ членли бойсуннган къош айтымла. Бойсуннган къош айтымланы къауумларында тыйгъыч белгиле. Талай бойсуннган кесеги болгъан къош айтымла. Алада тыйгъыч белгиле.

2. Бойсуннган къош айтымланы тюрлюлерин бла айланч членли айтымланы бир бирден айыра, тюз хайырлана, тыйгъыч белгилерин сала билиу.

Литература тил, аны мардалары. Тилни стильлери бла стилистика

Литература тил, аны мардалары. Тилни баш тюрлюлери (стильлери): сёлешиу стиль, китап стиль, ишчи стиль, илму стиль, публицистика стиль, литература стиль. Тилни тазалыгъы.

2. Тилни стильлерин бир бирден айыра, таза сёлеше билиу.

Малкъар тилни грамматикасын тинтиуню тарыхындан Малкъарда бла Къарачайда илму-излем институтлада эм вузлада къарачай-малкъар тилни тинтилиую эм окъулууу. Малкъарлыланы бла къарачайлыланы араларында ана тилни тинтген алимле. Тилни грамматикасын тинтиуде, аны жаш тёлюге окъутууда аланы ишлерини магьаналары.

Малкъар тилни грамматикасыны илму жаны бла тинтилиуюню къысха тарыхын билиу.

V-IX класслада окъулгъан затладан къайтарыу

Фонетикадан бла лексикадан, морфологиядан, синтаксисден эм орфографиядан окъулгъан затла бла байламлы баш вопросланы жыйышдырып къайтарыу. Тилни тюрлю-тюрлю стильлери бла байламлы жазыу ишле бардырыу. Юй турмушну, адетни, къылыкъны, халкъны историясыны юоюнден кёлденжазма жазыу. Окъуучуланы заявление, автобиография жазаргъа юйретиу.

IX классны окъуучулары ангыларгъа, эте билирге керекли затла

Сёзлени фонетика, орфография, лексика, морфология, программагъа кёре, битеу окъулгьан орфография, пунктуация жорукъланы тюз хайырланыу.

Тилни тюрлю-тюрлю кесеклерине кирген сёзлени бир бирден айыра, аланы морфология категорияларын ачыкълау.

Оёз тутушла эм айтымда сёзлени бир бирге кесекчиклени болушлукълары бла байланнганларын, бойсунуу халда байланыуну тюрлюлерин (келишиуню, тагъылыуну, къысылыуну) бир бирден башхалыкъларын кёргюзтюу.

Сёз тутушну баш къауумларыны тюрлю-тюрлюлерин табыу.

Айтымны членлерин табыу, аланы энчиликлерин ачыкълау.

Бош эм къош айтымланы тюрлю-тюрлю къауумларын бир бирден айырыу.

Литература тилни мардаларын билиу. Кёлденжазма, автобиография, заявление жазыу. Тилни стильлерини энчиликлерин кёргюзтюу. Кесини жазыу ишлерин стиль жаны бла тюзетиу, алада орфография эм пунктуа - ция халатланы таба билиу.

Малкъар тилде жазылгъан текстлени терк эм кесгин окъуй бил.

Малкъар тил

9-чу класс

№

Темала

Сагъат

ла

Юйге иш

Датала

КИРИШИУ(1с.)

8-чи классда окъулгъанны къайтарыу(1с.)

Малкъар тил. Аны сакълауну эм айнытыуну халкъны жашаууннда магъанасы. Сёз тутуш бла бош айтым

9-чу иш, 10 бет, синтаксис жаны бла тинтирге

2.09

ТЮЗ СЁЗ ЭМ СЁДЕГЕЙ СЁЗ

Тюз сёзню бла сёдегей сёзню ангылатыу.

Тюз сёзлю айтымда тыйгъыч белгиле

18-чи иш, 17 бет,тыйгъыч белгилени салыргъа

9.09

Сынау жаздырма «Жаныуарла бла байламлы тёреле»

Къайт. §§3-2

16.09

Тюз сёзлю айтымланы синтаксис жаны бла тинтиу

23-чю иш 2-часть,

21 бет, тюз сёзню белгилерге

23.09

Къошакъ айтым. Ушакъ. Цитата

28-чи иш, 24бет, тыйгъыч белгилерин слыргъа

30.09

КЪОШ АЙТЫМ (1с).

Къош айтымны ангылатыу

38-чи иш часть-2, 32бет, жазаргъа

7.10

КЪОШ АЙТЫМЛАНЫ КЪАУУМЛАРЫ

Тенг жарашхан къош айтымла (5с).

Къош айтымланы къауумлары. Тенг жарашхан къош айтым эм аны кесеклерин бир бирге байлагъан мадарла.

41-чи иш, 35 бет, нартсёзле жазаргъа

14.10

Байламлы тенг жарашхан къош айтымла

46-чи иш, 39 бет, тенг жарашхан къош айтымланы белгилерге

21.10

Байламлы тенг жарашхан къош айтымда тыйгъыч белгиле

48-чи иш часть-1, 41 бет, бир туудукъ членлени белгилерге

28.10

Байламсыз тенг жарашхан къош айтымла. Байламсыз тенг жарашхан къош айтымлада тыйгъыч белгиле

54-чю иш, 47 бет,тыйгъыч белгилерин салыргъа

11.11

Тенг жарашхан къош айтымланы ситаксис жаны бла тинтиу. Тенг жарашхан къош айтымланы къайтарыу

57-чи иш, 63-чю иш

49 б., жетмеген сёзлени жазаргъа (сайлап)

18.11

Бойсуннган къош айтымла (20с).

Бойсунган къош айтымланы ангылатыу.

67-чи иш часть-2

56-57 бет, айланч членли айтымланы жазаргъа

25.11

Сынау жаздырма «Шабаз»

Бойсуннган къош айтымланы къайтарыргъа

2.12

Бойсунган къош айтымланы кесеклерини байланыулары алада

70-чи иш часть-2, 59бет, бойсуннган къош айт. жазаргъа

9.12

Бойсунган къош айтымлада тыйгъыч белгиле

74-чи иш, 61 бет, бойсуннган кесеклерини тюплерин ызларгъа

16.12

Бойсуннган къош айтымланы бойсуннган кесеклери къаллайла болгъанларына кёре къауумлары

78-чи иш, 64 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

23.12

Бойсуннган башчы айтымлы къош айтымла

84-чю иш, 70 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

6.01

Бойсуннган толтруучу айтымлы къош айтымла

88-чи иш, 75 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

13.01

Сынау жаздырма «Бойсунуу»

Къайт.§§16,17,18

20.01

Бойсуннган хапарчы айтымлы къош айтымла

92-чи иш, 79 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

27.01

Бойсуннган айгъакълаучу кесеклери болгъан къош айтымла.

94-чю иш часть -2, 82 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

3.02

Эсденжаздырма «Шагъатлыкъ»

Къайт.§§19-22

10.02

Бойсуннган заманчы болгъан къош айтымла.

101-чи иш, 86 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

17.02

Бойсуннган орунчу кесекли къош айтымла

106-чы иш, 89 бет, айтымланы толу формада жазаргъа

27.02

Бойсуннган халчы кесекли къош айтымла

109-чу иш, 91 бет, жазаргъа

2.03

Бойсуннган сылтаучу эм бойсуннган себепчи кесеклери болгъан къош айтымла.

118-чи иш, 96 бет, байламлы къош айт. жазаргъа

9.03

Бойсуннган муратчы эм бойсуннган ёлчемчи кесеклери болгъан къош айтымла.

122-чи иш, 99 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

16.03

Бойсуннган таянчакъ эм бойсуннган сансыз кесеклери болгъан къош айтымла.

133-чю иш, 108 бет, бойсуннган кесеклерин белгилерге

6.04

Эсденжаздырма «Сермеш башланды»

Къайт.§§27-28

13.04

Бойсуннган къош айтымланы синтаксис жаны бла тинтиу. Ортакъ членли айтымлада тыйгъыч белгиле

135-чи иш часть- 2

110 бет, синтаксис жаны бла тинтерге

20.04

Халатла бла иш. Талай бойсуннган кесеги болгъан къош айтым.

146-чы иш, 116 бет, тыйгъыч белгилерин салыргъа

27.04

Литература тил. Тилни стильлери(1с.)

Сынау жаздырма «Къайын терекчик»

Къайт§§23-31

4.05

Литература стиь. Тилни стильлери

156-чы иш, 128 бет, жетмеген харфланы сала жазаргъа

11.05

5-9-чу класслада окъулгъанны къайтарыу(2с.)

Фонетика, графика, орфография

156-чы иш, часть-2

18.05

Синтаксис, пунктуация

загрузить